170 ár frá fyrstu vesturferðunum

Um helgina fer fram stór ráðstefna í Vestmannaeyjum í tilefni þess að um 170 ár eru liðin frá því að vesturferðir hófust, þegar þrír Íslendingar frá Vestmanneyjum settust að í Spanish Fork í Utah. Spencer Cox, ríkisstjóri Utah, bæjarstjóri Spanish Fork, og bandarískir þingmenn verða í Eyjum um helgina af þessu tilefni.

Haldin verða erindi um upphaf vesturferða og hvernig brautryðjendum Vestur-Íslendinga vegnaði í nýja heiminum, segir Kári Bjarnason, forstöðumaður Safnahúss Vestmannaeyja og einn skipuleggjandi ráðstefnunnar. Kári segir það mikinn heiður að ríkisstjóri Utah hafi séð sér fært að mæta á ráðstefnuna og fá að kynna honum þessa sögu.

Trúarlegar skýringar

Ástæða þess að ráðstefnan er haldin í Vestmannaeyjum er sú að hjón frá Kirkjubæ í Vestmannaeyjum og vinkona þeirra frá Landeyjum héldu vestur og settust að í Spanish Fork í Utah 7. september 1855. Markaði það upphaf vesturferða Íslendinga. Afkomendur þessa fólks, og þeirra sem á eftir komu, lifa enn góðu lífi í Spanish Fork, að sögn Kára.

Stór mormónasamfélög eru í Utah og Kári segir fyrstu vesturferðir Íslendinga allar tengjast þeirri trú. Hann segir alla þá sem fluttust vestur um haf fyrir 1870 hafa gert það vegna þess að viðkomandi gerðist mormóni og var að flýja þær aðstæður sem hér á Íslandi voru.

Þeir gátu ekki lifað venjulegu lífi vegna trúar sinnar. Alls fluttust um 400 Íslendingar til Spanish Fork og þar af 200 frá Vestmannaeyjum. Því eru margir vestanhafs með íslenskar rætur.

Margir afkomendur í Utah

Vesturfararnir eiga marga afkomendur í Utah. Kári segir þá mjög stolta af því að hafa þessar rætur og þeir hafi haldið góðu sambandi sín á milli í gegnum árin. Höfðu þeir tilhneigingu til þess að standa saman í þá daga.

Kári segir afkomendurna halda fast í þessar ættir og tekur dæmi um þessa sterku tengingu í ummælum einnar konu sem hann hitti og sagði: „Ég er 1/8 Íslendingur en ég veit ekki hvaðan restin kemur.“

Kári segir fjölmörg dæmi um það að fjölskyldur frá Utah, sem eiga ættir að rekja til Íslands, komi að heimsækja landið og kynnast uppruna sínum.

Í dag er enn mikil Íslendingabyggð í Spanish Fork og þar er haldið uppi mjög öflugu starfi. Sem dæmi um það nefnir Kári að haldið er upp á Íslendingadaga í Utah og 17. júní ár hvert er farið með íslenska fána á leiði hvers Íslendings í kirkjugarðinum í Spanish Fork.

Auk þess halda þeir fast í íslenskar hefðir, halda upp á íslenska hátíðisdaga og lesa til að mynda mikið af íslenskum bókum.