„Verra en helvíti á jörðu …“

Grimmileg hryðjuverkaárás Hamas-liða á Ísrael 7. október 2023 var að sögn gerð til að koma Palestínudeilunni aftur í kastljós alþjóðasamfélagsins. Það sem síðan hefur gengið á hefur markað kaflaskil í tæplega 80 ára langri sögu fyrir botni Miðjarðarhafs. Ísraelsher hefur svo gott sem tekist að útrýma Hamas og Hezbolla, Sýrlandsstjórn er fallin, 14 árum frá upphafi borgarastyrjaldarinnar. Ríkisstjórn Ísraels er stjórnað af öfgahægriöflum sem fara ekki leynt með þá ætlun sína að ljúka stríðinu með þjóðernishreinsunum, þjóðarmorði. Rætt er um flutning allra Palestínubúa „eitthvað annað“ eins og það sé raunverulegur kostur og eðlileg niðurstaða deilunnar um tilverurétt palestínsku þjóðarinnar.

Innviðir á Gasa-ströndinni eru rústir einar eftir 20 mánaða langt stríð. Næstum allar byggingar, vegir og veitukerfi eru ónýt. Tæplega 60.000 manns hafa týnt lífi, þar af tæplega 15 þúsund börn! Það er fordæmalaust hlutfall látinna barna í stríði. Hvergi á jörðinni er að finna eins mörg aflimuð börn og á Gasa. Þótt þau lifi af hafa þau misst systkini, foreldra og frændfólk. Heilu stórfjölskyldurnar hafa verið þurrkaðar út. Öll þessi börn glíma við áfallastreitu sem mun marka þau fyrir lífstíð. 180 fréttamenn liggja í valnum. Það er líka ófyrirgefanlegt met. Hjálparstarfsfólk hefur verið drepið í hundraðatali og jafnvel verið gert að sérstökum skotmörkum. Þegar Ísraelsher drap 15 sjúkraflutningamenn Rauða hálfmánans með köldu blóði og reyndi síðan að hylma yfir glæpinn, jafngilti það siðferðilegu gjaldþroti stjórnvalda í Ísrael. Þetta eru stór orð en þau eru ekki sögð að ástæðulausu.

Forseti Alþjóðaráðs Rauða krossins var ómyrk í máli í viðtali við BBC í nýliðinni viku. Ástandið á Gasa er verra en helvíti á jörðu, lét Mirjana Spoljaric hafa eftir sér. Við sem höfum fylgst með fréttum frá íbúum Gasa og fréttastöðinni Al Jazeera síðastliðna 20 mánuði vitum að forseti Alþjóðaráðsins er ekki að ýkja. Stöðu sinnar vegna velur Spoljaric orð sín vandlega. Trúverðugleiki og traust á alþjóðahreyfingu Rauða krossins og Rauða hálfmánans er í húfi. Það er ástæða til að hlusta þegar forseti stærstu mannúðarhreyfingar í heimi talar með þessum hætti.

Á Gasa er hafin hungursneyð af manna völdum. Enn einn stríðsglæpurinn sem virðist þar framinn af kaldri yfirvegun. Tómarúm hefur myndast í alþjóðakerfinu við stjórnarskipti í Bandaríkjunum. Ríkisstjórn Íslands hefur haft frumkvæði að því að kalla saman líkt þenkjandi ríkisstjórnir til að reyna að fá stórveldin til að tjónka við stríðsherrana í Jerúsalem og virða verkefni Sameinuðu þjóðanna. Þær veita mikilvægan pólitískan þrýsting innan ESB og gagnvart Bandaríkjunum. Ekki veitir af.