Framtíð án verðmætasköpunar?

Samstiga verkstjórn Samfylkingar, Viðreisnar og Flokks fólksins setti sér í stjórnarsáttmála metnaðarfull markmið: að auka verðmætasköpun og bæta lífskjör landsmanna með því að efla atvinnulífið og hagræða í ríkisrekstri. Þegar litið er til forgangsröðunar í þingsal, fjármálaáætlunar ríkisstjórnarinnar og álits fjármálaráðs blasir önnur mynd við – mynd af stefnu sem snýst að miklu leyti um hærri skatta, fleiri gjöld og meiri álögur.

Skattar eru ekki lausnin

Í fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar eru lagðar til fjölmargar skattahækkanir: auknar álögur á ferðaþjónustu, hækkun kolefnisgjalda, aukin skattlagning á sjávarútveg, fiskeldi og óskilvirkt kílómetragjald svo dæmi séu tekin. Það sem vantar er raunveruleg stefna um hvernig efla megi framleiðni og vaxtargetu hagkerfisins. Í því samhengi má velta fyrir sér hversu mikil áhersla er í raun lögð á að skapa ný verðmæti og virkja vaxtarbrodda samfélagsins – ekki aðeins að endurdreifa verðmætum sem fyrir eru og fikta í stærð kökunnar.

Sérstaklega varar fjármálaráð við því að ávinningur af hagræðingu í opinberum rekstri sé nýttur til að fjármagna ný verkefni, í stað þess að bæta afkomu ríkissjóðs eða lækka skuldir. Þvert á móti virðist meginlína ríkisstjórnarinnar sú að leysa vandamál með meiri álögum. Gaman væri að heyra dæmi um ríki þar sem slík stefna hefur skilað sér í aukinni samkeppnishæfni landsins og auknum lífsgæðum íbúa.

Stjórnarsáttmálinn segir annað

Þessi nálgun rímar illa við yfirlýsingar í stjórnarsáttmála, þar sem beinlínis segir að ríkisstjórnin ætli að vinna að aukningu verðmætasköpunar í atvinnulífi og skapa hagstæð rekstrarskilyrði fyrir fyrirtæki. Í tillögu að fjármálaáætlun er beinlínis viðurkennt að skattar hafi almennt neikvæð áhrif á verðmætasköpun, en það orð í eigin þingskjölum hafa hingað til ekki stoppað stjórnarliða í að halda hinu gagnstæða fram.

Ef vilji stendur til þess að styðja við atvinnulífið og auka verðmætasköpun ættu aðgerðir og forgangsröðun í þingsal að endurspegla það. En það sem nú er boðað eru auknar álögur á helstu útflutningsgreinar – með tvísýnum áhrifum á atvinnu, framleiðni og samkeppnishæfni.

Ég hvet ríkisstjórnina til þess að fylgja eigin sáttmála og koma með raunveruleg verkefni sem styðja við atvinnulífið og stuðla að aukinni verðmætasköpun.