„Er erfitt verk­efni að setja holl­ust­una í for­gang í okk­ar sam­fé­lagi? Það er ekki úr vegi að velta því fyr­ir sér því við eig­um jú okk­ar Norður­landa­met í syk­ur­neyslu og erum ein feit­asta þjóð í heimi,“ skrif­ar Ágústa John­son í sinn nýj­asta pist­il áður en hún gef­ur les­end­um góð ráð um hvernig má stand­ast freist­ing­ar.

„Flest­um finnst okk­ur gott að borða og allt í kring­um okk­ur alla daga er eitt­hvað mat­arkyns sem freist­ar okk­ar. Á næsta borði í vinn­unni er ein­hver að maula bland úr poka og á kaffi­stof­unni er rjóma­terta í boði af­mæl­is­barns dags­ins.  Í há­deg­inu þegar vinnu­fé­lag­arn­ir slá sam­an í risa­fötu af djúp­steikt­um kjúk­linga­bit­um, sit­ur þú e.t.v. með þín góðu áform um holl­ustu­líferni, og star­ir niður­dreg­inn á lit­ríka sal­atið þitt og finnst þú vera að missa af.“

„Kann­astu við þetta?  Sum­ir segja ein­fald­lega „skíttmeðða“ og ákveða að sukka með hinum en aðrir stand­ast freist­ing­una, byggja þannig upp sjálf­sag­ann og móta smám sam­an nýj­ar venj­ur sem skila þeim heil­brigðara lífi og betri líðan.“

„Lík­am­inn, þessi eini sem þarf að duga okk­ur allt lífið, er musterið okk­ar,  og okk­ur ber skylda til að hugsa vel um hann. Það er vinna að rækta hann eins og flestallt það sem skipt­ir máli í líf­inu.“

„Það er í eðli okk­ar mann­anna að sækja í sætt bragð ef það er í boði.  Og sann­ar­lega er það í boði!  Nokk­urn veg­inn hvar sem þú kem­ur get­urðu fljót­lega og auðveld­lega nálg­ast eitt­hvað sætt í munn­inn.  Lát­ir þú eft­ir þér dag­lega súkkulaði, bland í poka og annað sæl­gæti, snakk, ís, gos­drykki og/​eða lé­legt skyndi­bita­fæði má segja að lík­am­inn þinn sé svo­lítið eins og rusla­tunna. Inni­hald þess­ar­ar fæðu er ekk­ert annað en nær­ing­arsnautt rusl sem lík­ami þinn þarf alls ekki á að halda.“

En hvernig stenst maður freist­ing­arn­ar? 

1. Til­tekt

„Fyrsta skrefið er að taka til í hausn­um á sér því þar eru jú all­ar ákv­arðanir tekn­ar.  Málið snýst um að velja það rétta, það sem er þér fyr­ir bestu.  Þú get­ur ef þú vilt, staðist freist­ing­arn­ar og upp­skorið heil­brigðari lífs­stíl, bætta líðan og betra út­lit.  Alla daga, oft á dag, tek­urðu meðvitaða, eða ómeðvitaða ákvörðun um allt milli him­ins og jarðar og margt sem hef­ur áhrif á líf þitt og líðan. Tek­urðu stig­ann eða lyft­una, hvað vel­urðu í inn­kaupa­körf­una? Er alltaf eitt­hvað sætt með kaff­inu?  Reyk eða reyk­laus? Hreyf­irðu þig eða ertu sófa­dýr? Læt­urðu eft­ir þér allt sem þig lang­ar í eða vel­urðu og hafn­ar með heils­una í for­gangi?“

2. Vatn er mik­il­vægt

„Góð leið til að hafa stjórn á mataræðinu er að koma þér ekki í þá stöðu að hungrið taki yfir stjórn­ina.  Drekktu vatn reglu­lega yfir dag­inn til að halda vatns­bú­skapn­um í góðu jafn­vægi, það skipt­ir máli því þorsti veld­ur því gjarn­an að við leit­um í mat.  Til­valið er að blanda ávöxt­um í vatnið til að fá bragð,“ skrif­ar Ágústa sem mæl­ir einnig með jurta­tei.

3. Not­arðu mat sem hugg­un eða slök­un?

„Þegar þú finn­ur löng­un í mat hell­ast yfir þig skaltu áður en þú set­ur eitt­hvað upp í þig, átta þig á hvernig þér líður. Streita og áhyggj­ur leiða oft á tíðum til þess að okk­ur lang­ar í ein­hvers­kon­ar „hugg­un­ar­mat“. Hugg­un­ar­mat­ur er sú fæða, oft­ast sæt eða sölt, sem er í upp­á­haldi hjá þér. Um leið og þú sekk­ur tönn­un­um í rjóma­tertusneiðina, súkkulaðikök­una, kart­öflu­f­lög­urn­ar eða hvern þann mat sem kall­ar fram þessi streitu­los­andi áhrif þá slakn­ar á streit­unni og þér líður bet­ur... en aðeins rétt á meðan í þær ör­fáu mín­út­ur sem tek­ur að tyggja og kyngja súkkulaðibita­kök­unni og streit­an bíður þín á ný.  Þú þarft að fjar­lægja þig frá aðstæðunum sem valda streit­unni, fara frá í smá tíma og hreinsa hug­ann.“

4. Hvað vilt þú?

„Aft­ur kom­um við að kjarna máls­ins sem er stjórn á aðstæðum.  Ef við gef­um okk­ur tíma til að staldra við og hugsa, vil ég setja þessa fæðu í munn­inn, er það hollt fyr­ir mig, sam­ræm­ist það mín­um heil­su­mark­miðum?  Vil ég frek­ar hinkra aðeins, velja annað sem gef­ur nær­ingu, víta­mín, holl­ustu og vellíðan?“

„Þegar allt kem­ur til alls þá er það staðreynd að okk­ar er valið alla daga oft á dag.  Ef við vilj­um gera allt sem í okk­ar valdi stend­ur til að stuðla að góðri heilsu og hraust­um lík­ama velj­um við rétt.  Gott er að hafa í huga 80/​20 regl­una.  Ef við fóðrum skrokk­inn í 80% til­vika með fjöl­breyttri nær­ing­ar­ríkri fæðu sem er óunn­in, ætti að vera í góðu lagi ef hin 20% falli út fyr­ir þau viðmið.“

„Þetta er ein­fald­lega und­ir okk­ur sjálf­um komið hvort við erum eins og gang­andi rusla­fata með öll­um þeim nei­kvæðu af­leiðing­um sem því fylg­ir eða hvort við vönd­um valið okk­ur sjálf­um til allra heilla.  Mundu...ÞITT ER VALIÐ!“

Hafðu stjórn á mataræðinu með því að drekka nóg vatn. AFP

Tengd­ar frétt­ir

Ágústa John­son

Arm­beygj­ur á 100 ára af­mæl­inu?

• Ættir þú að „hlífa“ þér við álagi með aldr­in­um?
• Ágústa John­son: Heilsu­regl­urn­ar mín­ar fimm
• 6 leiðir til að dafna enn frek­ar
• 10 atriði sem tefja ár­ang­ur­inn í rækt­inni

» Fleiri tengd­ar frétt­ir

• Blogga um frétt