Þessi at­huga­semd hans snerti við sál­ar­tetrið. Ég vissi al­veg upp á mig skömm­ina. Hvers vegna get ég ekki grennt mig? Það er ekki eins og þetta sé eitt­hvað flókið. Þú borðar minna en þú þarft og hreyf­ir þig meira. Basic, kalórí­ur inn og út og málið er dautt,“ seg­ir Ásdís Ósk Vals­dótt­ir fast­eigna­sali og miðaldra kona í sín­um nýj­asta pistli á Smartlandi: 

Þetta er svona svipað og segja við alkólista. Ég skil ekki hvers vegna þú get­ur ekki hætt að drekka. Þetta er svo ein­falt. Þú hætt­ir að kaupa áfengi. Þú hend­ir öllu áfengi sem þú átt og opn­ar aldrei aft­ur flösku og málið er dautt. Basic. Ekk­ert áfengi = ekk­ert vanda­mál. Í dag vita flest­ir að það þarf meira til að geta hætt að drekka og það þarf oft mikla hjálp. Hins veg­ar þegar kem­ur að því að ná tök­um á þyngd­inni þá er þetta ennþá oft viðhorfið. Þú hef­ur eng­an sjálf­saga og ert bara löt.

Auðvelt að létta sig

Ég vissi að það var auðvelt að grenna sig vegna þess að ég las enda­laus­ar grein­ar um fólk sem hætti að drekka gos og borða nammi. Það borðaði aðeins meira græn­meti og á nokkr­um mánuðum var það búið að missa 50 kíló. Ég varð alltaf pínu þung­lynd þegar ég las svona grein­ar og brotnaði aðeins inn í mér því ég hugsaði alltaf. „Ef þetta er svona lítið mál, hvers vegna get ég ekki létt mig?“ Hvaða and­skot­ans aum­ingja­skap­ur var þetta? Það var ekki eins og ég vissi ekki að ég þyrfti að taka mig á. Ég vissi að ég væri orðin 10 kíló­um of þung. Svo vissi ég að væri 20 kíló­um of þung, svo 30 kíló­um og loks 35 kíló­um. Þá var ég 5 kíló­um frá því að vera 100 kíló og fékk loks­ins hvat­ann til að létta mig þegar ég hitti Dav­id Gogg­ins og hann spurði hvaða ævi­sögu við vær­um að skrifa.

Ég hafði oft létt mig eitt­hvað með allskon­ar til­rauna­starfs­semi. Það dugði aldrei til lengd­ar því ég var aldrei búin að finna lífstíl sem hentaði mér til lengd­ar. Ég fann ein­hverja tíma­bundna lausn sem ég var ekki til­bú­in að hafa út æv­ina. Mín skoðun er sú að ef þú finn­ur ekki eitt­hvað sem þú get­ur gert út æv­ina, þá nærðu aldrei lang­tíma­ár­angri. Ef þú ert til­bú­in að vigta mat­inn út æv­ina þá virk­ar það fyr­ir þig. Líka ef þú ert til­bú­in að drekka shake í kvöld­mat út æv­ina þá virk­ar það líka. En ef þú ert eins og ég þá er þetta alltaf tíma­bund­in lausn og gall­inn við tíma­bundn­ar lausn­ir er að þær taka enda og mín reynsla var að ég var alltaf miklu fljót­ari að bæta á mig þess­um kíló­um sem fóru held­ur en að missa þau og ekki nóg með það, þau komu alltaf með vini sína með sér. Mín kíló eru nefn­in­lega fé­lags­ver­ur og vita ekk­ert skemmti­legra en að eign­ast fleiri vini. Þannig að eft­ir hvern ein­asta kúr þá endaði ég alltaf þyngri en áður en ég byrjaði. Öll vinn­an og fórn­irn­ar urðu til einskis. Ég var ekki fyrr búin að sjá að ég var byrjuð að þyngj­ast en það kom enn ein grein­in um ein­hvern sem fór út að ganga og borðaði aðeins meira græn­meti og komst í kjörþyngd á kort­eri. Það hef­ur ekki góð áhrif á sál­ar­t­ertrið, ég get vottað það.

Stund­um fékk ég líka ábend­ingu á svona grein. Það var tvö­fald­ur böm­mer. Ekki bara gat ég ekki grennt mig held­ur fannst öðrum nauðsyn­legt að benda mér á hversu auðvelt þetta er. Hann Siggi tók út brauð og nammi og létt­ist um 10 kíló á ein­um mánuði. Basic, bara að passa kalórí­ur inn og út og hreyfa sig meira. Af­hverju ertu ekki með meiri sjálf­saga? Hvers vegna get­ur þú ekki létt þig?

Ég man hins­veg­ar aldrei eft­ir að hafa lesið eft­ir­fylgni grein. Hvernig gekk þessu fólki þrem­ur árum seinna og hvað gerði það í raun og veru? Ég held nefni­lega að það missi eng­inn 50 kíló á einu ári nema með gíf­ur­legri vinnu, gíf­ur­leg­um fórn­um og mik­illi sjálfs­vinnu. Þetta snýst ekki ein­göngu um kalórí­ur inn og út og hreyfa sig meira en þú borðar.

Fyrsta árið sem ég byrjaði þá gekk allt fá­rán­lega vel. Ég létt­ist jafnt og þétt og það kom mér á óvart hvað ég átti auðvelt með að breyta um mataræði. Ég fór að bæta við mis­mun­andi hreyf­ingu og í fyrsta skipti á æv­inni fannst mér gam­an að hlaupa. Ég gat hlaupið 10 km í Reykja­vík­ur­m­araþon­inu og á 18 mánuðum var ég búin að missa 25 kíló. Þetta voru eng­in 50 kíló á nokkr­um mánuðum en þetta gerðist jafnt og þétt.

Er hægt að borða of lítið?

Síðasta vor gerðist svo hið óhugs­andi. Ég hélt áfram að hreyfa mig mikið og borða svipað en allt í einu hætti vigt­in að fara niður og föt­in hættu að víkka. Ekki bara hættu þau að víkka, þau fóru aðeins að þrengj­ast og vigt­in varð eins og ís­lenska krón­an á gjald­eyr­is­markaði. Í dag fór hún upp, á morg­un fór hún niður og ég vissi aldrei al­veg hvað olli. Var ég að borða eitt­hvað vit­laust, ætti ég að borða meira eða minna og öðru­vísi. Það er mjög þreyt­andi að reyna að finna lausn­ina en vera al­veg strand. Það var al­veg sama hvað ég gerði, ekk­ert virkaði al­menni­lega og þetta urðu meira tíma­bundn­ar lausn­ir, fálmað í myrkr­inu. Ég fór að sjá oft­ar og oft­ar hærri tölu en lægri tölu. Ég skildi núna bet­ur hvers vegna það eru eng­in eft­ir­fylgniviðtöl við þá sem ná gíf­ur­lega góðum ár­angri. Kannski er óraun­hæft að ná lang­tíma­ár­angri. Kannski er al­veg sama hvað þú ger­ir, þú get­ur ekki lagað þig til lang­tíma. Fólk sagði mér að hafa ekki áhyggj­ur. Vöðvar eru þyngri en fita, hættu að pæla í vigt­inni. Þú ert í massa­formi og lít­ur svaka­lega vel út miðað við ald­ur. Ég prófaði að borða minna, það virkaði ekki. Ég æfði meira, það virkaði ekki held­ur. Það var al­veg sama hvað ég gerði. Ekk­ert virkaði til lengri tíma.

Ég ákvað að trakka allt sem ég borðaði í MyFit­n­essPal. Þú veist, basic, borða færri kalórí­ur en þú brenn­ir og ef þú vilt borða meira þá brenna meira. Þegar ég byrjaði á minni lífs­stíls­breyt­ingu þá skráði ég ekk­ert niður hvað ég borðaði. Ég tók út hveiti, syk­ur og mjólk­ur­vör­ur til að byrja með en svo fór ég að leyfa mér allt í hófi. Það skrýtna við það er að þó að ég skráði niður hverja kalóríu þá gekk mér ekk­ert bet­ur að létt­ast. Ég varð hins veg­ar gíf­ur­lega meðvituð um hvað ég borðaði marg­ar kalórí­ur og stund­um borðaði ég lít­inn kvöld­mat af því að ég var að verða búin með kvót­ann og stund­um borðaði ég ríf­leg­an eft­ir­rétt afþví að ég var búin að æfa svo mikið yfir dag­inn. Það er allt í lagi, það verður að leyfa svo stund­um. Ég man hins veg­ar að alltaf þegar ég fór yfir 2.000 kalórí­ur í Myfit­n­esspal fékk ég smá hjart­slátt­ar­trufl­an­ir. Þetta var svo inn­prentað í mig að borða ekki yfir 2.000 kalórí­ur. Það eru still­ing­ar í MyFit­n­essPal hvað þú mátt borða marg­ar kalórí­ur ef þú vilt létt­ast um X kíló. Ég ákvað að setja upp plan að létt­ast um eitt kíló á mánuði væri hóf­legt.

MyFit­n­essPal sagði að ég ætti að borða 1.580 kalórí­ur og bæta við brennslu á æf­ing­um dags­ins og þá átti ég að fá út hvað ég mátti borða marg­ar kalórí­ur á dag. Það var al­veg sama hvað ég æfði mikið, mér fannst erfitt að borða yfir 2.000 kalórí­ur. Samt seg­ir viðmiðið að kon­ur á mín­um aldri eigi að borða í kring­um 2.200 kalórí­ur. Sum­um fannst galið að ég vildi missa tíu kíló í viðbót. Ásdís mín ertu ekki orðin nógu mjó? Hvað ætl­ar þú eig­in­lega að verða grönn? Það er ekki fal­legt fyr­ir kon­ur á þínum aldri að verða of grönn. Þú verður að passa þig að verða ekki of þetta og of hitt. Alltaf krútt­legt þegar fólk hef­ur inn­an­tóm­ar áhyggj­ur af minni heilsu. Fæst­ir vissu hvað ég var þung eða hvað ég var há og eng­inn hefði getað sagt mér hver mín kjörþyngd ætti að vera. Ég veit það ekki einu sinni sjálf þar sem ég hef aldrei verið grönn og í mjög góðu formi. Ég hef verið mjög grönn en aldrei í mjög góðu formi.

Þegar ég fór í mæl­ing­una hjá Green­fit kom í ljós að ég átti að borða tæp­lega 2.100 kalórí­ur þegar ég var ekki að æfa og tæp­lega 2.600 þegar ég er að æfa. Ég var sem sagt búin að borða ca 500 kalórí­um of lítið í heilt ár. Ekki skrýtið þó að það væri allt stopp. Lík­am­inn var bara í áfalli og hékk á öllu sem kom inn og neitaði að gefa neitt eft­ir.

Æfa hæg­ar og bet­ur

Í álags­próf­inu hjá Green­fit kom líka í ljós að ég var að æfa á of miklu álagi. Hvernig er það nú hægt, það er nú ekki eins og ég sé ein­hver Spee­dy Gonza­les? Mín fitu­brennsla ligg­ur í kring­um æf­inga­púls 130-140. Þegar ég byrjaði að æfa þá var ég í svo lé­legu formi að ég var aldrei að fara mjög hratt þannig að ég gerði allt rétt al­veg óvart. Ég borðaði hreint fæði og ég æfði á lág­um púls. Svo þegar ég fór að kom­ast í betra form þá fór ég að æfa af meiri ákefð því ég var sann­færð að ég myndi ná meiri ár­angri því meiri ákefð væri í gangi. Það var ekki fyrr en ég pantaði mér ástands­skoðun­ina hjá Green­fit að ég fékk vís­inda­leg­ar upp­lýs­ing­ar um hvað væri best fyr­ir mig að gera.

Það er erfitt að hlaupa hægt en næstu mánuði ætla ég samt að hlaupa hægt. Ég ætla að borða hreint og sjá hverju það skil­ar. Ef mig lang­ar í Nóakropp (nei þetta er ekki keypt aug­lýs­ing) þá mun ég fá mér Nóakropp. Ég veit að það er stöðug vinna að halda mér á réttu striki. Þetta er ekki eins og að skrá sig í Viðskipta­fræði og út­skrif­ast sem Viðskipta­fræðing­ur. Allt í einu er gráðan kom­in. Ég veit að þetta er ei­lífðar­verk­efni en ég nýt þess að sinna því. Ég veit að ég má ekki slaka á og fara í gamla gír­inn. Í hvert skipti sem ég vel að borða eitt­hvað sem er vont fyr­ir mig þá borga ég dag­inn eft­ir með hærri tölu á vigt­inni eða þrútn­um liðum. Það þýðir ekki að ég muni lifa mein­læta­lífi út æv­ina. Ég kýs að lifa heil­brigðu lífi og ef mig lang­ar í Nóakropp þá mun ég láta það eft­ir mér. Ég veit hins veg­ar að ef ég borða poka af Nóakroppi á hverj­um degi þá mun fer ég aft­ur í gamla farið á núll einni. Þetta er allt val sem við höf­um.

Það er dá­sam­legt að vera laus við helgar­böm­mer­inn. Þú passaðir þig alla vik­una. Borðaðir í raun allt rétt og hreyfðir þig. Svo kom helg­in og þá má nú al­veg tríta sig smá. Ég gæti ekki verið meira sam­mála þarna. En hvað þýðir að tríta sig má. Er það smá eða er þetta öll helg­in sem ligg­ur und­ir? Ég er per­sónu­lega hrifn­ari af því að vera ekki með nammi­dag held­ur leyfa sér smá stund­um en ekki skil­yrða það helg­ar þar sem hjá mér þá missti ég stund­um tök­in. Fyrst að ég ætlaði að sjukka um helg­ina hvers vegna þá ekki að leyfa sér allt sem þú bannaðir þér í vik­unni.

Fyr­ir mánuði síðan byrjaði ég að borða Cle­an í sam­ráði við Green­fit. Það kom mér á óvart hvað mér fannst auðvelt að breyta um mataræði. Ég tel að ég sé ansi hepp­in. Ég fór í blóðpruf­ur og ákveðin gildi s.s. blóðsyk­ur og blóðfita komu mjög illa út. Ég þekki mun­inn á nú­ver­andi lífs­gæðum og þeim sem ég hafði fyr­ir 3 árum. Ég get ekki hugsað mér að fara aft­ur til baka þannig að þá var þetta eina leiðin. Mat­ur­inn sem ég er að borða er gíf­ur­lega fjöl­breytt­ur, bragðgóður og fal­leg­ur. Mitt mark­mið er að lækka þessi gildi. Ég hugsaði að sem auka­bón­us gæti verið gam­an að sjá vigt­ina fara niður. Setti niður sem drauma­tölu að fara úr 75.5 kg í 73.5 og ef þetta gengi vel þá gæti ég mögu­lega verið kom­in í 70,0 kg. um ára­mót­in. Fannst það samt ekki raun­hæft því mín kíló eru fé­lags­ver­ur og yf­ir­gefa mig ekki svo glatt. Eft­ir mánuð á Cle­an sýndi vigt­in 71,2 kg. Ég hef aldrei misst svona mörg kíló á ein­um mánuði. Ekki einu sinni þegar ég var 95 kg. Þetta seg­ir mér að það var kom­inn tími á innri hreins­un.

Vigt­ir eru verk­færi Satans

Kunn­inga­kona mín sem býr í Banda­ríkj­un­um setti inn smá ör­vænt­ingar­póst um dag­inn sem ég tengdi vel við. Hún var búin að vera dug­leg að æfa og vigt­in haggaðist ekki neitt. Hún var búin að fá nóg. Hún tek­ur svona tarn­ir og ger­ir eitt og annað stund­um í mis­lang­an tíma. Hún fékk gíf­ur­lega mikið af góðum ráðum og peppi við þenn­an póst. Það sem mér fannst áhuga­verðast er að eng­in af þeim sem voru að ráðleggja henni um henn­ar líf og heilsu hef­ur ein­hverja þekk­ingu á þessu sviði. Ég ákvað að taka sam­an komm­ent­in og það kem­ur kannski ekki á óvart að Hentu F... vigt­inni og vöðvar eru þyngri en fita standa upp úr. Ef ég ætti þúsund kall fyr­ir hvert skipti sem ég heyrði þess­ar setn­ing­ar þá væri ég sest í helg­an stein í dag og lifði af vöxt­un­um. Það er gott að hafa í huga að það er ábyrgðarlaust að henda fram inn­an­tóm­um frös­um ef þú hef­ur ekki lausn­ina. Það voru 3 sem spurðu hvað hún væri að borða. Öðrum fannst frá­bært hvað hún væri dug­leg og væri pottþétt að gera allt rétt.

Þegar fólk seg­ir þér að þú ert ör­ugg­lega að gera allt rétt, að vöðvar séu þyngri en fita, að þú sért svo dug­leg er verið að gefa þér frítt spjald. Það er verið að gefa þér leið út. Þú þarft ekki að leggja svona mikið á þig. Það er óþarfi að leyfa sér ekk­ert. Þú ert dug­legri en flest­ir. Þú borðar ör­ugg­lega allt rétt. Þetta er ald­ur­inn. Þetta er svo miklu erfiðara þegar þú eld­ist. Eft­ir því sem við eld­umst þá byrj­ar heils­unni að hraka, það er eðli­legt og óþarfi að fár­ast of mikið yfir því. Það spá hins veg­ar fæst­ir í mataræðið. Hvað þú ert að borða. Hent­ar mataræðið þitt þér? Ég held að við séum öll mis­mun­andi. Það sem hent­ar mér er kannski vont fyr­ir þig og öf­ugt. Að ein­hverju leiti er þetta gena­tískt en þetta er held ég flókn­ara en svo. Þetta snýst um að finna leiðina hvað er best fyr­ir þig. Ég finn að þegar ég borða hreint þá líður mér bet­ur og ég er í betra jafn­vægi. Ég borða meira og er aldrei aðfram­kom­in af hungri. Ég þarf ekki að narta á kvöld­in. Ég þarf ekki að telja kalórí­ur. Með því að borða hreint get ég svo prófað að bæta við mat og fundið hvað fer illa í mig og hvað vel. Ég losna við að giska hvað ég á að borða. Ég borða nokkuð hollt, það er bara eitt­hvað sem ég borða sem hent­ar mér verr en annað og ég þarf að finna útúr því hvað það er.

Green­fit seg­ir þetta svo vel. Normal er ekki optimal. Með aðstoð Green­fit ætla ég að besta heils­una mína. Ég á bara einn lík­ama og eitt líf og ég lít á það sem skyldu mína að líta eins vel eft­ir hon­um og ég get.

Hægt er að fylgj­ast með veg­ferð Ásdís­ar á In­sta­gram: