Þegar breytingaskeiðið tekur völdin

Ásdís Ósk Valsdóttir.
Ásdís Ósk Valsdóttir.

„Þann 12. júní 2021 tók ég þátt í mínu fyrsta hjóla­móti. Þetta var ekki hvaða mót sem er, nei þetta var 60 km fjalla­hjóla­mót eða svo­kallað Bláalóns­mót. Keppn­in hefst í Hafnar­f­irði og lýk­ur á bíla­plan­inu hjá Bláa lón­inu þar sem þátt­tak­end­ur fá að fara í lónið til að end­ur­hlaða batte­rí­in,“ seg­ir Ásdís Ósk Vals­dótt­ir, fast­eigna­sali og miðaldra kona í sín­um nýj­asta pistli: 

Eru öll hjól eins?

Hvers vegna skyldi nú miðaldra kona skella sér í Spand­ex og fara í 60 km fjalla­hjóla­keppni, sér­stak­lega þar sem hún þjá­ist af smá brekkuótta og loft­hræðslu? Jú, fyr­ir 3 árum fékk ég þá frá­bæru hug­mynd að skella mér í Land­vætt­inn. Þetta eru fjór­ar þraut­ir og þegar ég skráði mig þá hafði ég mest hlaupið 10 km í Reykja­vík­ur­m­araþon­inu. Ég hafði ekki hjólað úti á þess­ari öld og ekki svo mikið sem séð fjalla­hjól. Ég vissi á þess­um tíma­punkti ekki að það væru til marg­ar teg­und­ir af hjól­um. Ég hélt að þetta væru bara mis­mun­andi lit­ir. Ef ég hefði ekki verið svo for­sjál að heyra í Há­koni Hrafni hjólaþjálf­ara hjá Breiðablik rétt áður en ég straujaði visa­kortið þá hefði ég mætt á þessu for­láta Gra­vel-hjóli á mína fyrstu götu­hjólaæf­ingu. Ég hafði aldrei hlaupið utan mal­biks en ein þraut­in er 32 km ut­an­vega­hlaup. Ég kunni bara bring­u­sund og fannst af­rek að synda 1 km svona einu sinni í mánuði og ein þraut­in er 2,5 km vatna­sund. Ég hafði ekki hug­mynda­flug í að fólk synti í vötn­um á Íslandi, það virk­ar rosa­lega kalt. Rús­ín­an í pylsu­end­an­um var síðan 50 km göngu­skíðakeppni. Ég hafði hvorki séð göngu­skíði né göngu­skíðakeppni. Mig vantaði bara eitt­hvað hressi­legt mark­mið og Land­vætt­ur­inn virkaði nógu skelfi­leg­ur til að láta vaða.

Blessuð loft­hræðslan!

Þar sem mig vantaði alla þekk­ingu skráði ég mig á hjólaæf­ing­ar hjá Breiðabliki sem ég hef alltaf sagt að hafi verið mín mesta gæfa. Ég fór að æfa sund með Garpa­deild Breiðabliks og fann mér hlaupa­pró­gramm á net­inu. Skráði mig svo á göngu­skíðanám­skeið sama dag­inn og ég skráði mig í Fossa­vatnið 2019. Það varð mér til happs að Hilda vin­kona ákvað að skella sér líka í Land­vætt­inn og við tók­um ófá­ar æf­ing­ar sam­an um vet­ur­inn og fór­um sam­an í Fossa­vatnið. Hún er reynd­ar miklu betri íþrótta­kona en ég og kláraði Fossa­vatnið langt á und­an mér en ég kláraði og ég var ekki einu sinni síðust. Eft­ir Fossa­vatnið tóku við stíf­ar hjólaæf­ing­ar, bæði á götu­hjóli og fjalla­hjóli. Ég fór í brauta­skoðun með Land­vætt­um fyr­ir Bláa lónið og þá kom „smá vanda­mál“ í ljós. Ég varð sjúk­lega loft- og hraðahrædd í Ísólfs­skála­brekk­unni. Ég eig­in­lega fríkaði út og fór af hjól­inu og labbaði niður alla brekk­una fyr­ir miðju. Bryn­hildi Ólafs sem sér um Land­vætt­ina varð að orði að það væri nú ekki skyn­sam­legt að ganga á miðjum veg­in­um í hjóla­keppni sem væri að auki opin fyr­ir um­ferð. Ég var eng­an veg­inn að höndla þessa loft­hræðslu og Bryn­hild­ur sendi mig í dá­leiðslumeðferð gegn loft­hræðslu. Þér að segja þá hafði ég nú ekki mikla trú á því fyr­ir fram en ég get staðfest að þetta svín­virkaði. Ég var því í ágæt­is­gír fyr­ir keppn­ina þegar ég datt af hjóli nokkr­um dög­um fyr­ir keppni og endaði í gifsi frá úlnlið og upp í öxl og missti því af keppn­inni. 12 dög­um seinna kom í ljós að ég var ekki brot­in og það gleymd­ist bara að segja mér það, en það er önn­ur saga.

Ég ákvað því að klára Land­vætt­inn 2020 í staðinn en það gekk nú ekki al­veg nógu vel þar sem eng­ar keppn­ir voru haldn­ar það árið vegna Covid.

Allt er þegar þrennt er ekki satt og ég skráði mig aft­ur í FÍ land­vætt­inn síðastliðið haust. Það verður að segj­ast að þau hafa verið ansi út­sjón­ar­söm að halda úti þessu pró­grammi í alls kon­ar fjölda­tak­mörk­un­um.

Blessað breyt­inga­skeiðið tek­ur völd­in

Ég tók þátt í Stranda­mót­inu sem er göngu­skíðamót og fann að ég var ekki al­veg upp á mitt besta. Svo kom Fossa­vatnið og ég fann enga keppn­is­gleði þar held­ur kláraði það á þrjósk­unni einni sam­an. Eitt erfiðasta mót í manna minn­um og ég var rúma átta klukku­tíma að klára. Ég man þegar ég kom í mark var ég al­veg laus við gleðina og urraði á Kjart­an Long þjálf­ara hjá Land­vætt­um þegar hann sam­gladd­ist mér að vera kom­in í mark. Þá grunaði mig að ég væri kom­in í eitt­hvað ólag og bað heim­il­is­lækn­inn að panta fyr­ir mig blóðpruf­ur. Niðurstaðan var að ég væri kom­in í bullandi tíðahvörf og vantaði kven­horm­ón. Til að bæta gráu ofan á svart þá mælti hann alls ekki með því að ég fengi horm­ón þar sem ko­lester­ólið mitt væri allt of hátt. Tíðahvörf eru mjög mis­mun­andi á milli kvenna. Mín lýsa sér í orku­leysi og and­legri bug­un. Það er ekki alltaf besta bland­an, sér­stak­lega ekki þegar þú ert á leiðinni í Fjalla­hjóla­mót. Ég var því far­in að sleppa hjólaæf­ing­um þar sem ég vissi aldrei hvernig stemm­ing­in yrði. Hvort ég myndi hrein­lega drífa upp brekk­urn­ar eða urra of mikið á æf­inga­fé­lag­ana.

Ég hef gert mikl­ar breyt­ing­ar á mataræðinu síðast liðið ár í gegn­um Green­fit. Ég var í besta jafn­væg­inu bæði orku­lega séð sem og and­lega þegar ég borðaði hreint mataræði. Mér fannst full­mikið að verða al­veg Cle­an út æv­ina og í sam­ráði við Lukku ákvað ég að byrja á því að taka ein­göngu út syk­ur. Það tók ekki nema nokkra daga að fara heil­mikið upp í orku og and­lega bug­un­in hvarf að mestu. Einnig minnkaði notk­un á orðum (meira í hugs­un en tal­máli) sem byrja á H, F og A um mörg hundruð pró­sent.

Bláalónsund­ir­bún­ing­ur

Ég fór í tvær braut­ar­skoðanir með Land­vætt­um og það kom mér skemmti­lega á óvart hvað mér fannst gam­an í braut­inni. Ég stóð niður brekk­urn­ar og náði m.a.s. stund­um að hjóla upp líka. Ég kláraði reynd­ar ekki alla braut­ina. Ég fór ekki síðasta legg­inn. Það vill svo „skemmti­lega“ til að þar er ein­mitt Ísólfs­skála­brekk­an.

Eft­ir seinni braut­ar­skoðun var ég orðin mjög peppuð fyr­ir mótið. Mitt helsta áhyggju­efni eins og alltaf er að mér verði kalt. Ég tók því til alls kon­ar föt til að græja mig. Ég tók með vatn og orku­stykki og svo fékk ég lánaða hjóla­tösku hjá Gumma Sveins. Ég vonaði innst inni að hann myndi setja nokk­ur auka wött í hana en það virðist hafa gleymst. Ég var líka með tvö gas­hylki og slöngu ef það skildi springa og eina létta pumpu í viðbót. Ég kann reynd­ar ekki að græja þetta en treysti á að ein­hver myndi redda mér ef þyrfti.

Vikt­or Logi son­ur minn pumpaði óum­beðinn í dekk­in fyr­ir mótið. Það var eins og hann treysti móður sinni ekki fyr­ir þessu verk­efni. Kannski teng­ist það því að ég bað hann að hjálpa mér að pumpa í Racer­inn þar sem þessi h”#$%” pumpa virkaði ekki. Þá komu í ljós tvenn ör­lít­il mis­tök hjá mér. Ég gleymdi að taka opna fyr­ir ventil­inn og ég festi pump­una ekki rétt á, ann­ars var þetta allt hár­rétt hjá mér.

Þrátt fyr­ir að vera orðin peppuð fyr­ir mót­inu var ég samt alltaf með þenn­an und­ir­liggj­andi kvíðahnút yfir Ísólfs­skála­brekk­unni. Hvernig myndi mér ganga að tækla hana? Síðast þegar ég fór hana þá bugaði hún mig. Mér hef­ur sjald­an liðið eins illa og þegar ég þurfti að ganga niður hana. Mér fannst vera þver­hnípt báðum meg­in og ég skildi hrein­lega ekki hverj­um dett­ur í hug að láta hjóla svona hættu­lega leið. Ég hefði al­veg eins getað staðið á brún­inni á Ev­erest. Ég skildi ekki held­ur hvers vegna það eru ekki vegrið á svona háum og hættu­leg­um veg­um. Ég hef talað við marga sem skilja ekk­ert hvað ég er að tala um. Þessi brekka er ekk­ert svo brött og marg­ir hafa ráðlagt mér að hugsa ekk­ert út í þetta, bara láta vaða. Já ein­mitt, það virk­ar. Nei, það virk­ar ekki, lofa.

Mótið hefst

Það var ræst í þrem­ur holl­um og Land­vætt­ir voru í síðasta holli. Ég ætlaði að hjóla með Sigrúnu Rósu vin­konu þar sem hún var rif­beins­brot­in en þar sem hún byrjaði keppn­ina á vinnusíma­fundi þá hjólaði ég aðeins áfram. Vissi sem var að hún er mun hraðari hjól­ari og myndi ná mér. Það var gíf­ur­leg­ur mótvind­ur á Suður­strand­ar­veg­in­um og planið var að fólk væri í hóp­um og myndi drafta hvert annað og létta sér þannig lífið. Ég lenti á milli hópa og hjólaði því ein. Mæli ekki með því en þetta hafðist. Fínt vega­nesti inn í næstu keppi. Á Vig­dís­ar­völl­um náði Sigrún mér og svo stakk hún mig af, rif­beins­brot­in eða ekki, þá hjól­ar hún af ákefð. Hún ákvað samt að bíða eft­ir mér í brekk­unni. Ég hjólaði í góðum gír, náði að standa niður all­ar brekk­urn­ar og hjóla upp all­ar brekk­urn­ar. Þér að segja, þá var ég mjög sátt við mig. Svo fór ég að nálg­ast H”#$”# brekk­una.  

Ég fann kvíðahnút­inn stækka og and­ar­drátt­ur­inn varð ör­ari, jú líka af því að ég var að hjóla upp brekku en þessi var öðru­vísi. Ég reyndi að horfa beint áfram en stund­um er það þannig að ef þú virki­lega reyn­ir að horfa ekki á eitt­hvað þá leita aug­un þangað. Eft­ir smá tíma fór haus­inn og ég komst ekki lengra á hjól­inu. Hún hafði sigrað mig aft­ur. Ég hafði verið viss um að ég myndi geta brekk­una en ég fór af hjól­inu og byrjaði að labba með það upp. Það fóru allskon­ar hugs­an­ir í gegn­um koll­inn á mér.

Ásdís, manstu þegar þú varst ekk­ert viss um að það væri góð hug­mynd að hjóla Bláa lónið og þú varst með alls kon­ar leiðir til að losna við það. Hefði ekki verið sniðugt að út­færa eina af þeim. Það voru svo marg­ar leiðir til að fara ekki. Topp þrjú var:

  1. Detta á hjóli og feika meiðsl til að fá gifs. Það er skot­held leið. Þú ert búin að detta tvö ár í röð og verið sett í gifs bæði skipt­in án þess að vera brot­in. Þú veist sko al­veg hvað þarf að gera og segja til að fá gifs.
  2. Skella þér í seinni Pfizer-bólu­setn­ing­una á rétt­um tíma og von­ast eft­ir mass­íf­um auka­verk­un­um og ef þær kæmu ekki þá bara hringja í Hr. Google sem veit allt og feika þær. Verða rosa­lega rosa­lega las­in.
  3. Hætta í Land­vætt­in­um. Það þurfa ekk­ert all­ir að vera Land­vætt­ir sko.

Allt í einu byrjaði sím­inn minn að hringja á fullu. Þegar ég kíkti loks­ins á sím­ann sá ég að Sigrún Rósa hafði verið að reyna að ná í mig. Þetta yndi vildi kanna hvort að hún ætti að bíða eft­ir mér við brekk­una. Hún var samt svo langt á und­an mér að þegar hún var búin að bíða í 20 mín­út­ur var hún við það að of­kæl­ast og var skikkuð af stað.

Ertu hrædd við há­karl?

Marg­ir hafa ráðlagt mér að of­hugsa ekki þessa loft­hræðslu. Ef það væri lausn­in þá væru eng­ar fób­í­ur til. Þetta minn­ir mig alltaf á þegar ég lærði köf­un í Honduras. Það er tvennt sem ég man úr náms­efn­inu. „Ef þú ert fast­ur inni í helli og loftið að verða búið DO­NOT­P­ANIC. Ef þú hitt­ir há­karl DO­NOT­P­ANIK“. Þetta hljóm­ar mjög skyn­sam­lega en ég er ekki jafnsann­færð um að það séu all­ir sem muni halda ró sinni fast­ir í neðan­sjáv­ar­helli, al­veg að verða loft­laus­ir og sjá þenn­an fína há­karl nálg­ast. Ég man a.m.k. ekki eft­ir nein­um ró­leg­um í mynd­inni Jaws.

Ég vissi innst inni að ég myndi aldrei verða sátt við mig ef ég myndi ekki reyna. Þannig að á þess­um tíma­punkti í lífi mínu ákvað ég að það væri best að labba upp og niður h”#$”# brekk­una. Síðan fékk ég þessa frá­bæru hug­mynd að spyrja næsta hjól­ara hvort að hann væri til í að labba með mér. Það vildi mér til happs að næsti hjól­ari var hann Árni sem hafði líka verið í Land­vætt­un­um 2019 og hon­um fannst það nú ekki mikið mál að labba með mér niður. Hann væri hvort sem er ekk­ert að keppa við tím­ann. Á leiðinni áttaði ég mig á því að brekk­an var miklu flat­ari en mig minnti og einnig fann ég ekki svæðin sem voru þver­hnípt síðast. Lík­lega hefði ég prófað að hjóla hana ef það hefði ekki verið svona brjálæðis­lega hvasst að fólk átti í mestu vand­ræðum með að hanga á hjól­inu í mestu hviðunum. Þegar ég var kom­in niður var stutt eft­ir og ég fann að ég var pínu punkt­eruð eft­ir að hafa klárað brekk­una og ákvað að hjóla ró­lega rest­ina af leiðinni. Það kostaði tölu­verðan tíma að labba niður brekk­una. Þeir sem eru best­ir eru að fara hana á svona 70 km hraða. Ég var lík­lega á svona 5 km hraða.

Best að byrja illa

Það sem ég hef hins veg­ar lært er að það er lang­best að byrja mjög illa á sínu fyrsta móti þá er svo auðvelt að ná mikl­um bæt­ing­um á milli ára. Ég reyndi það í Reykja­vík­ur­m­araþon­inu, mæli ein­dregið með þessu. Nema þú sért mjög góður og eig­ir sj­ens á vinn­ings­sæti þá kannski er betra að fara all in líka á fyrsta móti. Það er í raun mun verra að byrja vel og vera svo lé­leg­ur í næsta móti á eft­ir. Það er ekk­ert ósvipað og þessi byrj­enda­heppni í Keilu. Yf­ir­leitt þegar fólk fer í fyrsta skipti í keilu þá virðist það ná enda­laus­um fell­um og feykj­um og næst fer kúl­an nær ein­göngu í renn­una.

Þegar ég lít til baka var Bláalónskeppn­in al­veg frá­bær. Mér fannst mjög gam­an að hjóla leiðina og var gíf­ur­lega sátt við að ég var mun minna stressuð í H”#$”#$ brekk­unni en síðast. Það var vel að mót­inu staðið og ég var mjög sátt við allt nema eitt. Ég var ansi spæld að fá ekki þátt­töku­pen­ing eft­ir mótið. Ég skil al­veg að fólk sem er búið að fara margoft nenni ekki að fá enn einn pen­ing­inn en þegar þetta er þitt allra fyrsta hjóla­mót þá er nauðsyn­legt. Fyr­ir­komu­lagið í Reykja­vík­ur­m­araþon­inu er mjög sniðugt. Þar get­ur þú valið hvort þú vilt kaupa pen­ing eða ekki.

Hins veg­ar fékk ég Blikanaglalakkið eft­ir­sótta dag­inn eft­ir þannig að það vóg al­veg upp pen­ing­inn sem ég fékk ekki og vel það. Hvað er Blikanaglalakkið eft­ir­sótta? All­ir Blikar sem keppa í hjóla­móti fá dá­sam­lega bleikt naglalakk frá Nail­berry. Það er sum­ar­legt og smellpass­ar við blika­bún­ing­inn. Þrátt fyr­ir að hafa lent í sjö­unda neðsta sæti leið mér eins og sig­ur­veg­ara þegar ég fékk naglalakkið. Fyr­ir mér var þetta jafngeggjað eins og að fá gula jakk­ann í Tour de France. Sem auka­bón­us þá end­ist þetta naglalakk leng­ur á mér en önn­ur sem ég hef prófað.

Eft­ir keppn­ina fann ég samt hvað mér var létt að hafa lifað Bláalónskeppn­ina af. Hvað hún hafði verið íþyngj­andi í nokkr­ar vik­ur og hvað ég var orðin stressuð yfir því að vera að fara að keppa. Þegar þú klár­ar eitt­hvað sem þú varst ekki viss um að geta þá möl­brýt­ur þú þæg­ind­aramm­ann og næsta keppni verður minna mál.

Land­vætt­ir stækka þæg­ind­aramm­ann

Ég hef oft leitt hug­ann að því hvar ég væri stödd ef ég hefði ekki skráð mig í Land­vætt­ina á sín­um tíma. Ég væri lík­lega enn þá að skokka og tæki svona 10 km „lang­hlaup“ stund­um en væri lík­lega mest í stutt­um hlaup­um.

Ég hefði ekki farið á hjólaæf­ing­ar hjá Breiðabliki. Ég væri hvorki búin að fá mér götu­hjól né fjalla­hjól. Ég gæti ekki synt skriðsund. Ég væri ekki búin að hlaupa ut­an­vega­hlaup og ég hefði lík­lega aldrei prófað göngu­skíði.

Það að skrá sig í Land­vætta­pró­grammið er lík­lega það allra besta sem ég hef gert fyr­ir sjálfa mig. Ég hef ít­rekað rústað þæg­ind­aramm­ann og mun halda því áfram aft­ur og aft­ur og aft­ur.

Þetta ár verður samt ár hæg­læt­is. Ég ætla að njóta þess að hreyfa mig ró­lega. Klára Land­vætt­inn á ró­leg­um hraða þar sem ég finn að syk­ur­leysi og ró­leg­ar æf­ing­ar svín­virka á þetta blessaða breyt­inga­skeið. Í hvert skipti sem ég rek mig á vegg þá læri ég eitt­hvað nýtt. Ég fæ meiri sam­kennd með öðrum og á auðveld­ara með að setja mig í spor annarra. Í fyrra hefði ég lík­lega ráðlagt þess­ari konu að bíta á jaxl­inn og keyra áfram á fullu.

Ég skoða alltaf tím­ana í þeim keppn­um sem ég tek þátt í og hef tekið eft­ir því að 70 plús hóp­ur­inn er frek­ar óvirk­ur í keppn­um. Það eina sem ég þarf að gera er að krossa fing­ur að þeir sem eru að keppa núna á mín­um aldrei verði all­ir komn­ir í golf og ég muni því rústa þess­um keppn­um eft­ir tæp 20 ár. Þarna mun minn tími koma.

Mér er samt al­veg sama í hvaða sæti ég lendi. Ég er í betra formi en tví­tuga, þrítuga og fer­tuga ég. Ég myndi vinna þær í öll­um þraut­um. Ég hef eng­an metnað til að verða af­reks­mann­eskja í íþrótt­um. Mig lang­ar að vera í góðu formi og við góða heilsu út æv­ina. Það eru mín lífs­gæði.

Hægt er að fylgj­ast með veg­ferð Ásdís­ar á In­sta­gram: 

 

 

mbl.is
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert

Spurt og svarað

húðlæknir á Húðlæknastöðinni svarar spurningum lesenda

sálfræðingur á Sálfræðistofunni Sálarlíf svarar spurningum lesenda

einstaklings- og fjölskylduráðgjafi svarar spurningum lesenda

endurskoðandi svarar spurningum lesenda

Klínískur félagsráðgjafi hjá Lausninni

hjúkrunar- og kynfræðingur svarar spurningum lesenda

svarar spurningum um lögfræðileg mál

lýtalæknir svarar spurningum lesenda