Engar rannsóknir sýna að sjósund sé gott fyrir húðina

Jenna Huld Eysteinsdóttir húðlæknir á Húðlæknastöðinni.
Jenna Huld Eysteinsdóttir húðlæknir á Húðlæknastöðinni.

Er sjó­sund eða það að baða sig í köldu vatni gott fyr­ir húðina? Jenna Huld Ey­steins­dótt­ir húðlækn­ir á Húðlækna­stöðinni seg­ir að ekki sé vitað hvort það hafi góð áhrif á húðina því það vanti rann­sókn­ir til að full­yrða það.  

„Sjó­sund eða að baða sig í köldu vatni er alltaf að verða vin­sælla og vin­sælla hér á Íslandi og í lönd­un­um í kring­um okk­ur. Marg­ir full­yrða að þessi iðkun sé mjög heilsu­efl­andi og þá er oft­ast nefnt að hún styrki ónæmis­kerfið og hjarta- og æðakerfið, auki kyn­hvöt­ina, brenni kal­orí­um og dragi úr streitu og þung­lyndi. Þetta hljóm­ar allt mjög vel og nokkr­ar rann­sókn­ir til sem gefa viss­ar vís­bend­ing­ar um að þetta sé rétt. Það verður samt að segj­ast að sann­an­irn­ar eru því miður ekki mjög sterk­ar og það vant­ar sár­lega stór­ar slembi­rann­sókn­ir til að sýna fram á þessa kosti sjó­baða/​kaldra baða með óyggj­andi hætti,“ seg­ir Jenna Huld. 

Hún bend­ir á að mik­il æðaherp­ing verði í húðinni við það að fara út í kalt vatn. 

„Þétt bláæðanet ligg­ur í fitu­lag­inu þétt und­ir húðinni sem gegn­ir mjög mik­il­vægu hlut­verki í hita­stjórn­un lík­am­ans. Þetta bláæðanet er vel tengt háræðunum eða litlu æðunum sem liggja svo í leðurhúðinni sem við það að fara í kalt vatn eða kald­an sjó drag­ast sam­an til að koma í veg fyr­ir að við töp­um frek­ari hita úr lík­am­an­um. Ef þetta varn­ar­kerfi okk­ar dug­ar ekki til að halda uppi lík­ams­hita þá fer næsta varn­ar­kerfi í gang sem er skjálfti, það er að segja lík­am­inn fer að skjálfa þegar vöðvarn­ir fara að drag­ast sam­an ósjálfrátt til að fram­leiða hita. Skjálft­inn krefst mik­ill­ar orku frá lík­am­an­um og eyk­ur þar með efna­skipta­hraða lík­am­ans og hafa nokkr­ar rann­sókn­ir sýnt að við þetta ferli verður fitu­brennsla og þar af leiðandi þyngd­artap.  

Áhrif kuld­ans á húðina sjálfa hef­ur lítið sem ekk­ert verið rann­sakað en við vit­um út frá nokkr­um eldri rann­sókn­um að böðun í sjó eða salt­vatni hef­ur vissu­lega já­kvæð áhrif á húðina. Þekkt­asta dæmið okk­ar hér á Íslandi um sjó­vatn sem hef­ur góð áhrif á húðina er Bláa Lónið og úti í hinum stóra heimi er Dauða hafið mjög þekkt. Marg­ar klín­ísk­ar rann­sókn­ir hafa sannað lækn­inga­mátt þess­ara staða gegn bæði psori­asis og ex­emi.   Lækn­inga­mátt­ur­inn hef­ur þá helst fal­ist í salt­magn­inu og steinefn­un­um sem eru í miklu magni í vatn­inu, eins og magnesí­um, kalsíum, kís­ill og kalsíum, og líf­rík­inu. Sem dæmi þá hafa þör­ung­arn­ir í Bláa Lón­inu sýnt fram á mikla líf­virkni og já­kvæð áhrif á húðina. Ef við tök­um sam­an al­mennt hvaða já­kvæðu áhrif böðun í sjó­vatni hef­ur á húðina þá er það auk­inn raki í húðinni, mýkri húð, bólgu­eyðandi áhrif og einnig vís­bend­ing­ar um frumu­breyt­ing­ar sem fyr­ir­byggja öldrun húðar­inn­ar. Auðvitað eru þess­ar rann­sókn­ir gerðar á alls kon­ar sjóvötn­um og við margs kon­ar hita­stig og því óljóst hve mikið er hægt að yf­ir­færa yfir á kald­an sjó, en ættu kannski að geta gefið okk­ur vís­bend­ing­ar,“ seg­ir hún. 

Jenna Huld bend­ir á að það séu til rann­sókn­ir sem sýna að sjó­sund hafi slæm áhrif á húðina. 

„Einnig eru til rann­sókn­ir sem hafa sýnt fram á slæm áhrif sjó­sunds á húðina, til dæm­is eins og merki um aukna tíðni húðsýk­inga, augn­sýk­inga og fleira hjá þeim sem synda reglu­lega í sjón­um. Hafa þá verið get­gát­ur um það að sjó­sundið breyti bakt­eríuflóru húðar­inn­ar og veiki þannig varn­ar­kerfi henn­ar.  

Niðurstaðan er því í stuttu máli að við vit­um ekki með vissu hvort sjó­sund hafi góð áhrif á húðina, það vant­ar rann­sókn­ir til að full­yrða það. En það virðist al­veg vera þess virði að kanna nán­ar þar sem marg­ir sjóiðkend­ur full­yrða að sjó­sund hafi mjög góð áhrif á húðina sína,“ seg­ir Jenna Huld. 

mbl.is
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert

Spurt og svarað

húðlæknir á Húðlæknastöðinni svarar spurningum lesenda

sálfræðingur á Sálfræðistofunni Sálarlíf svarar spurningum lesenda

einstaklings- og fjölskylduráðgjafi svarar spurningum lesenda

endurskoðandi svarar spurningum lesenda

Klínískur félagsráðgjafi hjá Lausninni

ráðgjafi hjá Fyrsta skrefinu og umsjónarmaður Meðvirknipodcastsins

svarar spurningum um lögfræðileg mál

lýtalæknir svarar spurningum lesenda

fasteignasali svarar spurningum lesenda