„Þegar ég sá starfið aug­lýst fannst mér eins og það væri skrifað fyr­ir mig. Ég hef yfir 20 ára alþjóðlega reynslu sem hönnuður og stjórn­andi. Ég elska að lifa og hrær­ast í skap­andi um­hverfi og tak­ast á við stór­ar sem smá­ar áskor­an­ir og finnst frá­bært að geta nýtt þekk­ingu mína og reynslu á til að kynna og efla hönn­un á Íslandi,“ seg­ir Helga Ólafs­dótt­ir stjórn­andi Hönn­un­ar­Mars sem hófst form­lega í dag. Hún tók við starf­inu um ára­mót­in en hún hef­ur víðtæka þekk­ingu á hönn­un­ar­sviðinu. Hún lærði fata­hönn­un í Kaup­manna­höfn og hef­ur síðan þá unnið í þekkt­um hönn­un­ar­fyr­ir­tækj­um og sett á fót ís­lenska barnafata­merkið iglo+indi.  

Þegar Helga er spurð að því hvernig hönn­un­ar­heim­ur­inn hafi breyst á þess­um 20 árum sem hún hef­ur starfað við hann seg­ir hún að hönn­un breyt­ist í takt við tíðarand­ann.  

„Hönn­un breyt­ist í takt við tíðarand­ann hverju sinni, enda er varla til betri speg­ill á sam­fé­lög í gegn­um tíðina en með því að skoða fata­hönn­un, vöru­hönn­un, hús­gagna­hönn­un, graf­íska hönn­un og arki­tekt­úr hvers tíma­bils. Árið 2000 út­skrifaðist ég úr hönn­un­ar­námi í Kaup­manna­höfn. Það var tími mik­illa tækni­fram­fara, þar sem heim­ur­inn opnaðist upp gátt og hægt var að eiga sam­skipti og deila gögn­um milli landa á ör­skömm­um tíma. 

Í dag snýst hönn­un mikið um að finna nýj­ar lausn­ir fyr­ir betri og um­hverf­i­s­vænni sam­fé­lög. Fata­hönnuðir eru að prufa sig áfram með end­ur­nýt­ingu efna, um­hverf­i­s­væn­ar fram­leiðsluaðferðir og end­ing­argóðar flík­ur. Vöru­hönnuður eru skapa verðmæti og búa til nýtt úr vör­um sem nú þegar eru til. Arki­tekt­ar að teikna bygg­ing­ar sem hent­ar sam­fé­lög­um nú­tím­ans og huga að hringrás í bygg­ing­ariðnaði,“ seg­ir hún. 

Kynnt verður lína af handunn­um tuftuðum gólf­mott­um. Mott­urn­ar eru hannaðar af Lilý Erlu Adams­dótt­ur. Inn­blást­ur í hönn­un­ina sæk­ir hún í nátt­ur­una; heiðarlyng, mosa og ís­lensk­ar berg­teg­und­ir. Hægt verður að panta mottu úr lín­unni en fram­leiðslan verður staðbund­inn, hæg og hand­gerð.

Hvað finnst þér skipta máli að koma á fram­færi á hátíð sem þess­ari?

„Að veita hönnuðum og arki­tekt­um tæki­færi til að kynna sig og sín verk­efni og sýna og fræða al­menn­ing um þá grósku sem á sér stað í hönn­un­ar­sen­unni hér á landi. Það skipt­ir hönn­un­ar­heim lands­ins miklu máli að hafa svona kynn­ingarplat­form.“ 

Hvað er nýtt sem ekki hef­ur verið áður?

„Hönn­un­ar­Marsinn er þannig hátíð að hún tek­ur á sig nýja mynd á hverju ári enda ný verk­efni og sýn­ing­ar á ári hverju. Það eru auðvitað fast­ir punkt­ar eins og alþjóðlega ráðstefn­an Design­Talks sem opn­ar hátíðina og Design Diplomacy þar sem sendi­herr­ar bjóða heim í hönn­un­ar­miðuð sam­töl. 

Í ár erum við að opna á sam­talið um fjár­magn og hönn­un með for­vitni­legu pall­borði og ör­er­ind­um frá ein­stak­ling­um sem eiga það sam­eig­in­legt að byggja af­komu sína á hönn­un með ólík­um hætti ásamt því að hafa reynslu af því fjár­festa í hönn­un. Sam­talið fer fram í nýj­um húsa­kynn­um Lands­bank­ans við Reykja­stræti fimmtu­dag­inn 4. maí kl. 16.30. Ég mæli að koma en sæta­fjöldi er tak­markaður og því skrán­ing nauðsyn­leg. Einn af þeim sem koma fram er And­ers Fär­dig, CEO hjá Design Hou­se Stockholm, en hann hef­ur mikið álit á ís­lensk­um hönnuðum og hef­ur selt ís­lenska hönn­un út um all­an heim með góðum ár­angri.

And­ers og Design Hou­se Stockholm tek­ur ein­mitt líka þátt í Design­Match, kaup­stefnu­móti hönnuða við fram­leiðslu­fyr­ir­tæki á Hönn­un­ar­Mars, sem við erum að end­ur­vekja aft­ur eft­ir hlé en fjög­ur fyr­ir­tæki taka þátt í ár, bæði er­lend og inn­lend. Á Design­Match gefst hönnuðum tæki­færi á bein­um sam­skipt­um við aðila sem ann­ars get­ur reynst erfitt að ná til. Á kaup­stefn­unni kynna hönnuðir sjálfa sig og verk sín, bæði ný og eldri. Mark­miðið er að veita ís­lenskri hönn­un braut­ar­gengi og stækka starfs­um­hverfi hönnuða. Sam­tal hönnuðar og kaup­anda á deg­in­um er upp­haf að mik­il­væg­um tengsl­um sem með áfram­hald­andi vinnu og viðhaldi get­ur þró­ast í dýr­mætt sam­starf.“ 

Hanna Dís Whitehead sýn­ir hér nýtt safn af verk­um með áherslu á tvo staðbundna efniviði sem báðir finn­ast inn­an 3 km. radíuss við vinnu­stofu henn­ar í Nesj­um, Hornafirði – hafra strá og ull. Á sýn­ing­unni má sjá fleti spón­lagða með hand­lituðum hafra strá­um, þæfða ull sem staðgengil viðar í hús­gögn­um auk annarra til­rauna með efniviðinn.

Áttaðir þú þig á því þegar þú stofnaðir iglo+indi á sín­um tíma hvað það er mik­il vinna að hanna, fram­leiða og markaðssetja ís­lenska vöru?

„Já og nei, iglo+indi byrjaði sem lítið hliðar­verk­efni. Hönn­un­in fékk strax mikla at­hygli er­lend­is frá og það var ekki aft­ur snúið. Ég hafði þá unnið er­lend­is í rúm tíu ár við fata­hönn­un, vöruþróun og fram­leiðslu og vissi því hvað þetta er mik­il vinna, það ein­skorðast ekki ein­ung­is við ís­lensk­ar hönn­un­ar­vör­ur.“

Hver var helsta áskor­un­in í því verk­efni?

„Við erum ungt land þegar kem­ur að hönn­un og upp­bygg­ingu hönn­un­ar­fyr­ir­tækja. Helsta áskor­un­in iglo+indi var halda er­lendu söl­unni í jafn­vægi. Fyr­ir­tækið fékk góða fjár­mögn­un sem studdi er­lendu söl­una og á nokkr­um árum var iglo+indi selt í yfir 120 versl­un­um í fjór­um heims­álf­um. Allt frá lít­illi sætri versl­un í Flórens í stærstu barnafata­versl­un­ina í Dubai með gull fíl­um við inn­gang­inn. Við þenn­an skjóta vöxt vantaði til dæm­is sérþekk­ingu til að þjóna allri þess­ari breidd versl­ana,“ seg­ir Helga sem kvaddi fyr­ir­tækið þegar það fór í þrot 2019. 

Flétta og Ýrúrarí munu opna píts­astað yfir Hönn­un­ar­Mars þar sem boðið verður upp á þæfðar pítsur úr ull­araf­göng­um frá ís­lensk­um ull­ariðnaði. Hægt verður að kaupa ullarpítsur af mat­seðli sem verða svo þæfðar meðan beðið er.

Hvað get­um við gert til þess að koma ís­lenskri hönn­un á kopp­inn á heimsvísu?

„Hönn­un­ar­Mars er alþjóðleg hátíð og kynn­ingarplat­form þar sem ís­lensk hönn­un og arki­tekt­úr fær sviðið, ólík­ir fag­hóp­ar mæt­ast og við tengj­um sam­an hönn­un og at­vinnu­líf með skap­andi hætti. Eitt af meg­in­hlut­verk­um Miðstöðvar hönn­un­ar og arki­tekt­úrs er að kynna ís­lenska hönn­un hér á landi  sem og er­lend­is og í því fel­ast mik­il tæki­færi fyr­ir Ísland hvað varðar vör­ur, flík­ur og svo líka aðferðir og þjón­ustu. Íslensk hönn­un á fullt er­indi út í heim og erum við að vinna í því allt árið um kring að koma henni á fram­færi.“ 

Hvað þarf til svo við Íslend­ing­ar för­um að velja ís­lenska hönn­un fram yfir er­lenda?

„Ég tel að Íslend­ing­ar hafi alltaf keypt ís­lenska hönn­un. Ég get til dæm­is nefnt 66°Norður sem var hef­ur fylgt okk­ur frá ár­inu 1926, en und­an­far­in ár hef­ur orðið ákveðin vakn­ing í tengsl­um við breytt­ar neyslu­venj­ur fólks, þar sem það vel­ur gæði um­fram magn og vand­ar valið á því sem er keypt. Þar kem­ur ís­lensk hönn­un sterk inn enda vit­um við ná­kvæm­lega hvaðan hún kem­ur og úr hverju hún er gerð.“

Helga Björk Ottós­dótt­ir og Hjör­dís Gests­dótt­ir stofnuðu hönn­un­art­víeykið Studio miklo árið 2021 eft­ir ára­langa vináttu. Á Hönn­un­ar­Mars í ár vinna þær með sam­spil ólíkra miðla í ljós­skúlp­túr­um sem varpa ný­stár­legu ljósi á nýt­ingu leirs og tex­tíls í fag­ur­fræðilegu sam­hengi. Meg­in áhersl­an verk­efn­is­ins er að þróa leiðir til að sporna gegn um­hverf­isáhrif­um tex­tíls.

Hvað sjá­um við á Hönn­un­ar­Mars í ár?

„Við lif­um á spenn­andi tím­um breyt­inga og í þeim fel­ast tæki­færi fyr­ir hönnuði og arki­tekta sem eru að vinna að mjög fjöl­breyti­leg­um verk­efn­um sem verða sýni­leg öll­um á  Hönn­un­ar­Mars. Ég hvet alla til að mæta á Hönn­un­ar­Mars og njóta þess sem þar er að finna sköp­un, gleði og hátíð ímynd­un­ar­afls­ins, allt frá nýj­um bygg­ing­um,  yfir í mat­ar­upp­lif­un, tísku­sýn­ing­ar og skemmti­lega viðburði fyr­ir börn sem full­orðna. 

Í dag snýst fram­sæk­in hönn­un mikið um að leysa áskor­an­ir sam­tím­ans sem end­ur­spegl­ast ágæt­lega í dag­skrá hátíðar­inn­ar í ár. Hönn­un nýt­ist sem verk­færi til að leita til dæm­is sjálf­bær­ari lausna, finna leiðir til end­ur­nýt­ing­ar og til­raun­ir við efn­is­notk­un. Íslensk­um hönnuðum er það sér­stak­lega hug­leikið viðfangs­efni enda ein­kenn­ir þá einna helst til­raun­ir og leik­gleði í verk­efn­um sín­um. 

Hönn­un­ar­Mars teyg­ir anga sína vítt og breitt um höfuðborg­ar­svæðið næstu fimm daga og ég hvet sem flesta til að kynna sér dag­skránna, mæta á sýn­ing­arn­ar og fá inn­blást­ur frá þess­um flottu verk­efn­um sem sýna að það eru bjart­ir tím­ar framund­an,“ seg­ir hún. 

Íslenski fata­hönnuður­inn Magnea kem­ur fram á Hönn­un­ar­Mars. Hún kynn­ir nýja línu með upp­lif­un­ar­viðburði og tískuinn­setn­ingu á Ex­eter Hotel laug­ar­dag­inn 6. maí frá kl. 15:00 - 17:00. Fata­merkið hef­ur und­an­far­in ár vakið verðskuldaða at­hygli fyr­ir frum­lega og list­ræna nálg­un sína á prjón og ís­lenska ull. Ljós­mynd/​LIY­IWEI

Tengd­ar frétt­ir

Hönn­un­ar­Mars

Hulda Hall­dóra og Gréta í ríf­andi stuði

• Vin­sæl­ustu hönnuðir lands­ins héldu partý
• Best klædda fólkið í sum­arpartýi Hild­ar Yeom­an
• Mik­ko Put­on­en og Ane Lynge í trylltu stuði
• Hönn­un er ekki bara álegg ofan á brauð

» Fleiri tengd­ar frétt­ir

Hönn­un

Ragn­hild­ur sel­ur 590 millj­óna skraut­hýsi

• Mar­grét Ásgeirs­dótt­ir sel­ur arki­tekta­höll­ina
• Vin­sæl­ustu hönnuðir lands­ins héldu partý
• Ný Stockholm-lína loks­ins af­hjúpuð
• Hafrún hans Sig­mars sel­ur fjöl­skyldu­húsið

» Fleiri tengd­ar frétt­ir

• Blogga um frétt