Misheppnuð húsnæðisuppbygging í Reykjavík

Spænski rit­höf­und­ur­inn og hag­fræðing­ur­inn, Jordi Pujolà, flutti til Íslands 2012 eft­ir að hafa búið allt sitt líf í Barcelona. Að hans mati er hús­næðis­upp­bygg­ing í Reykja­vík mis­heppnuð en hann fer yfir það í pistli á Smartlandi. 

Borg­ar­stjórn Reykja­vík­ur mætti brýn­um hús­næðis­skorti með því að þétta byggð í borg­inni. Það var gert með því að gera mann­virkja- og úti­vist­ar­svæði að íbúðalóðum og breyta reglu­gerðum svo leyfi­legt yrði að fjölga hæðum. Þess­ar breyt­ing­ar ollu veld­is­hækk­un á verðmæti lóðanna, sem flest­ar voru í einka­eigu og varð það mjög um­deilt. Það um­deild­asta var þó þegar borg­in heim­ilaði bygg­ingu Ed­iti­on hót­els­ins á Reykja­vík­ur­höfn sem skygg­ir nú á sjáv­ar­sýn veg­far­enda.

Þessi um­fangs­mikla bygg­inga­stefna tengd­ist upp­hefð á um­hverf­i­s­væn­um sam­göngu­máta á kostnað eldsneyt­is­bíla. Því er ekki að neita að hug­mynda­fræðin er aðlaðandi. En hún er hins veg­ar ekki mjög raun­hæf á Íslandi og gef­ur til kynna að kerr­an hafi verið sett fyr­ir hest­inn.

Í fyrsta lagi er ekki tekið til­lit til veðurfars, sem á Íslandi get­ur verið krefj­andi. Hér er ekki neðanj­arðarlest­ar­kerfi og ekki hægt að reikna með því að barna­fjöl­skyld­ur byrji að nota stræt­is­vagna eða reiðhjól í og úr skóla og vinnu.

Jordi Pujolà bend­ir á að Ed­iti­on hót­elið skyggi á út­sýni. mbl.is/​Eggert Jó­hann­es­son

Í öðru lagi er mér spurn hver til­gang­ur­inn sé með því að þétta byggðina svona mikið í miðborg­inni þar sem lóðir eru af skorn­um skammti og auk þess dýr­ar. Á meðan eru næg­ar laus­ar lóðir í útjaðrin­um á lægra verði. Í stór­um borg­um er­lend­is er óumflýj­an­legt að rífa bygg­ing­ar til að byggja nýj­ar, vegna þess að eng­ar lóðir er að fá. En í Reykja­vík er því öðru­vísi farið og ótrú­legt að ekki sé verið að nýta tæki­færið til að búa til stór hverfi og nýja innviði sem myndu auka verðmæti þess­ara svæða, skapa auð og bæta lífs­gæði.

Ef borg­in hefði verið hönnuð lá­rétt en ekki lóðrétt hefðu fjöl­skyld­ur til dæm­is flust í átt að Mos­fells­bæ í stað þess að fara aust­ur fyr­ir fjall. Auk þess hefði hinn fal­legi og hag­nýti arki­tekt­úr sem ein­kenndi Reykja­vík varðveist, í stað þess að víkja fyr­ir háum bygg­ing­um sem skyggja nú á dags­ljósið.

Markaðslög­málið er for­dæma­laust og niðurstaðan al­gjör mis­brest­ur þar sem hús­næðis­skort­ur­inn hef­ur ekki verið leyst­ur. Illa geng­ur að selja ný­byggðu íbúðirn­ar sem eru allt of dýr­ar og marg­ar stand­ast ekki gæðakröf­ur. Bíla­stæði vant­ar og ná­lægð við næstu blokk er svo mik­il að hægt væri að taka í spaðann á ná­grann­an­um út um glugg­ann. Þessi þver­sögn pass­ar ekki við nor­ræna vel­ferðarmód­elið. Hvers vegna var ekki meiri hluta þess­ara ný­bygg­inga ráðstafað í fé­lags­legt hús­næði í stað ótal lúxus­í­búða, ef ætl­un­in var að leysa hús­næðis­vanda?

• Blogga um frétt