Er ekki borgunarmaður fyrir skuldum

Íslenskur karl leitar ráða vegna yfirvofandi gjaldþrots.
Íslenskur karl leitar ráða vegna yfirvofandi gjaldþrots. Frank van Hulst/Unsplash

Einar Hugi Bjarnason lögmaður á Lögfræðistofu Reykjavíkur svarar spurningum lesenda Smartlands. Hér fær hann spurningu frá manni sem þarf að fara í gegnum gjaldþrot á Íslandi vegna gamalla skulda og leitar ráða. 

Halló

Ég hef búið erlendis undanfarin 14 ár og bý í landi sem er ekki í EES og ekki í Evrópusambandinu. Ég er ekki á leiðinni að flytja aftur til Íslands.

Ég þarf að fara í gjaldþrot á Íslandi vegna gamalla skulda, sem eru eldri en 10 ára og er því miður enginn borgunarmaður fyrir. Ég á engar eignir í því landi sem ég bý fyrir utan ódýran bíl sem ég nota til að komast til vinnu. Ég veit hvernig ferlið gengur fyrir sig ef ég byggi á Íslandi. En getur þú vinsamlegast útskýrt fyrir mér hvernig ferlið er þar sem ég bý erlendis. Til dæmis hvaða úrræði hefur skiptastjóri gagnvart mér búandi í öðru landi?

Kærar þakkir, 

ND

Einar Hugi Bjarnason lögmaður á Lögfræðistofu Reykjavíkur.
Einar Hugi Bjarnason lögmaður á Lögfræðistofu Reykjavíkur.

Sæll ND. 

Miðað við atvikalýsingu þína er ljóst að þú ert ekki með lögheimili á Íslandi. Í íslenskum gjaldþrotarétti er meginreglan sú að einstaklingur verður að eiga lögheimili hér á landi til þess að ákvæði laga um gjaldþrotaskipti eigi við. Þröng undantekning á þó við um íslenska ríkisborgara sem ekki eiga lögheimili hér á landi, ef þeir eru undanþegnir lögsögu dómstóla í öðrum ríkjum.

Ef bú þitt yrði, þrátt fyrir framangreint, tekið til gjaldþrotaskipta hér á landi er meginreglan sú að slíkur gjaldþrotaúrskurður gildir almennt ekki í öðrum löndum. Undantekning á við um þá einstaklinga sem eru með lögheimili á Norðurlöndunum en þá gildir samningur sem kveður á um að gjaldþrotaúrskurður í einu landanna gildi einnig um eigna þrotamanns í hinum. Miðað við þína lýsingu á undantekningin ekki við og gjaldþrotaúrskurðurinn hefur því ekki efnisleg áhrif í því landi þar sem þú hefur lögheimili með sama hætti og hér á landi, þ.m.t. varðandi eignir sem falla undir skiptin.

Ég vil hins vegar benda þér á að oft er unnt að leysa skuldavanda án gjaldþrots. Eitt af því sem vert er að kanna, sér í lagi þar sem kröfurnar eru eldri en 10 ára, er hvort að kröfuhafar hafi rofið fyrningu á kröfum sínum. Í þessu sambandi er rétt að benda á að almennur fyrningarfrestur kröfuréttinda, þ.m.t. skattkrafna, er fjögur ár. Hins vegar fyrnast kröfur samkvæmt skuldabréfum og kröfur sem byggjast á peningalánum almennt á 10 árum en sá fyrningarfrestur gildir þó ekki um vexti og verðbætur heldur áðurnefndur 4 ára fyrningarfrestur. Réttaráhrif fyrningar eru þau að krafa nýtur ekki lengur lögverndar, þ.e. hún er fallin niður vegna fyrningar.

Með góðri kveðju,

Einar Hugi Bjarnason hrl.

Liggur þér eitthvað á hjarta? Þú getur sent Einari eða öðrum lögmönnum á Lögfræðistofu Reykjavíkur spurningu HÉR. 

mbl.is
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert
Guðrún Kristjánsdóttir
Guðrún Kristjánsdóttir
Lára Guðrún Sigurðardóttir
Lára Guðrún Sigurðardóttir
Hildur Jakobína Gísladóttir
Hildur Jakobína Gísladóttir
Júlía heilsumarkþjálfi
Júlía heilsumarkþjálfi

Spurt og svarað

húðlæknir á Húðlæknastöðinni svarar spurningum lesenda

sálfræðingur á Sálfræðistofunni Sálarlíf svarar spurningum lesenda

einstaklings- og fjölskylduráðgjafi svarar spurningum lesenda

Klínískur félagsráðgjafi hjá Lausninni

hjúkrunar- og kynfræðingur svarar spurningum lesenda

svarar spurningum um lögfræðileg mál