Lífið er ekki ein­falt en við þurf­um ekki að fara í gegn­um það ein, að mati Sól­veig­ar Andr­eu Jóns­dótt­ur inn­an­húss­arki­tekts sem eignaðist fyrsta barnið sitt fimmtán ára að aldri eft­ir að hafa verið í mála­skóla í Bretlandi. Sól­veig Andrea geng­ur rak­leitt til verks og er vana­lega með nóg á sinni könnu. Þannig hafa hlut­irn­ir verið lengi hjá henni.

Hún veit fátt skemmti­legra en að hanna fal­legt hús­næði þó flug­freyju­starfið og ferðalög komi þar strax á eft­ir. Síðan elsk­ar hún að vera með fjöl­skyld­unni sem hún seg­ir bjargið sem við stönd­um á og stund­um ljósið í myrkr­inu. Reynsl­an hef­ur kennt henni að maður ætti aldrei að fara í gegn­um lífs­ins ólgu­sjó einn á báti.

Sól­veg hef­ur ein­stakt lag á því að halda mörg­um bolt­um á lofti. Hæfni til þess kom fljótt í ljós og ekki síst eft­ir að hún eignaðist fyrsta barnið sitt, dótt­ur­ina Guðrúnu Andr­eu Sól­veig­ar­dótt­ur, ein­ung­is fimmtán ára að aldri.

Sól­veig er gift Hilmi Víg­lunds­syni og eiga þau tvö börn sam­an, þau Heklu Rán og Vík­ing Rafns. Þó að Hilm­ir sé ekki faðir Guðrún­ar Andr­eu er hann góður fé­lagi og stuðning­ur við hana.

For­eldr­ar Sól­veig­ar þau Jón Rafns Ant­ons­son og Guðrún Clausen hafa alltaf leikið stórt hlut­verk í lífi Sól­veig­ar sem gekk í gegn­um erfiðasta verk­efnið sitt til þessa fyr­ir tveim­ur árum þegar faðir henn­ar veikt­ist skyndi­lega og dó. Þegar faðir henn­ar lést höfðu for­eldr­ar henn­ar verið kær­ustupar í rúm fimm­tíu ár og í hjóna­bandi í ein ell­efu ár. Þau voru þannig ást­fang­in að það smitaði yfir í allt sem þau tóku sér fyr­ir hend­ur.

„Þetta er það erfiðasta sem ég hef farið í gegn­um. Að eign­ast barn ung er ekk­ert miðað við það að missa ein­hvern sem manni þykir svona vænt um. Pabbi sagði alltaf að börn væru bless­un og hlut­irn­ir gætu verið verri. Enda vildi hann eign­ast fullt af börn­um og við lit­um alltaf svo á að þegar Guðrún Andrea fædd­ist þá hefði pabbi verið einu skrefi nær draumi sín­um. Hann var stór hluti af lífi okk­ar allra og þegar hann kvaddi okk­ur skyndi­lega þá sagði Hilm­ar maður­inn minn að hann hefði ekki ein­ung­is misst tengdapabba sinn held­ur einnig sinn besta fé­laga. Þannig var pabbi.“

Guðrún Clausen starfaði alla tíð sem flug­freyja og er hún dótt­ir Holgers Peters Clausen kaup­manns og Sól­veig­ar Clausen kaup­konu svo ferðalög og viðskipti voru henni í blóð bor­in. Jón Rafns menntaði sig á er­lendri grund og ferðaðist mikið með eig­in­konu sinni svo að þegar Sól­veig varð fimmtán ára vildu þau endi­lega gefa henni færi á að kynn­ast heim­in­um bet­ur og læra nýtt tungu­mál. Þau fundu góðan skóla fyr­ir hana á Bretlandi, nán­ar til­tekið í East­born.

„Já, mamma og pabbi vildu að ég lærði á heim­inn og myndi til­einka mér fleiri tungu­mál. Ég þótti mjög þroskuð eft­ir aldri enda gerði ég snittu­brauð og stýrði heim­il­inu með harðri hendi þegar mamma var í flugi er­lend­is og ég og pabbi með heim­ilið. Ég gekk í mál­in og gerði bara það sem þurfti. Pabbi vann mikið á þess­um tíma en við vor­um mjög dug­leg öll og gerðum það sem gera þurfti til að láta hlut­ina ganga upp.

Mamma vann fyr­ir Icelanda­ir í tæp­lega fimm­tíu ár og pabbi kenndi tækni­teikn­un í Iðnskól­an­um og var með sína eig­in teikni­stofu. Svo byggði hann fyr­ir fjöl­skyld­una stórt og fal­legt hús sem hef­ur verið í gegn­um árin eins kon­ar miðstöð fyr­ir okk­ur fjöl­skyld­una. Ég var full­orðins­leg­ur ung­ling­ur þarna fimmtán ára að aldri, en samt svo mikið barn.“

Hlut­irn­ir geta alltaf verið verri

Sól­veig dvaldi hjá fjöl­skyldu í East­born í tvo mánuði og átti dá­sam­leg­an tíma þar sem hún lærði aðeins meira á lífið og til­ver­una.

„Ég hitti strák og kom svo með óvænt­an glaðning heim. Ég hafði ekki hug­mynd um það enda hafði ég ekki verið í nein­um nán­um sam­skipt­um við stráka áður en ég fór í skól­ann er­lend­is. Í raun viss­um við ekki að ég hefði komið ófrísk heim fyrr en um jól­in og barnið fædd­ist síðan í mars.“

Sól­veig man ennþá viðbrögð for­eldra sinna sem stigu öld­una með henni og í raun færðu sig nær henni.

„Mér er minn­is­stætt hvað pabbi sagði. Að þetta hefði getað verið verra. Að börn væru bless­un og barn væri bara vel­komið og já­kvætt. Að það væri gott að ég hefði ekki verið í neinu rugli. En að sjálf­sögðu hefðu all­ir óskað að ég ætti barnið tíu árum sein­an.“

Sól­veig skráði sig í Tjarn­ar­skóla sem hún gerði til að und­ir­búa sig bet­ur til að ná mark­miðum sín­um þar sem hana langaði að kom­ast inn í Versl­un­ar­skóla Íslands.

„Á þess­um tíma hafði ég eign­ast litla syst­ur sem var fimm ára að aldri sem gerði það að verk­um að fjöl­skyld­an var með eitt lítið barn á heim­il­inu. Viðhorfið var að það munaði ekki um eitt lítið barn í viðbót.

Ég fór ekki í Tjarn­ar­skóla af því ég væri orðin ólétt en það kom sér vel að vera í litl­um per­sónu­leg­um skóla og ég á bara góðar minn­ing­ar frá þess­um tíma þó oft hafi þetta verið erfitt. Ég eign­ast síðan dótt­ur mína rétt fyr­ir páskafrí. Ég náði að halda áfram í skól­an­um og að klára sam­ræmdu próf­in en mamma og pabbi skipt­ust á að koma með barnið til mín í há­deg­inu svo ég gæti gefið henni brjóst.“

Það er alltaf flókið fyr­ir ung­ling að ganga með og eign­ast barn að henn­ar mati. Þess vegna get­ur hún ekki mælt með því fyr­ir neinn.

„Ég er samt mjög hepp­in með meðgöng­urn­ar mín­ar og þá staðreynd að ég virðist búin til þess að fæða börn. Ég hefði aldrei getað gert þetta ein án mömmu og pabba en við fund­um út úr þessu sam­an. Síðan þegar sum­arið kom þá fór­um við út í húsið okk­ar á Spáni og síðan komst ég inn í Versl­un­ar­skól­ann um haustið eins og ég hafði sett mér mark­mið um.“

Þurfti ekki að fórna neinu með komu barns­ins

Það kom aldrei til greina að Sól­veig þyrfti að fórna draum­um sín­um fyr­ir barneign­ir.

„Ég elskaði dótt­ur mína út af líf­inu og það gerðu for­eldr­ar mín­ir líka en mér er svo minn­is­stætt eitt sem pabbi sagði sem var að lít­il börn þurfa ekki alltaf þrjá full­orðna aðila til að sjá um sig dag­lega. Við gæt­um staðið sam­an og skipst á með hana.“

Á þess­um tíma bjó Sól­veig með for­eldr­um sín­um. Eft­ir tvö ár í Versl­un­ar­skól­an­um áttaði hún sig á að hún vildi læra að hanna og teikna og því skipti hún yfir í Iðnskól­ann. Hún fór í tækni­teikn­un og út­skrifaðist þaðan árið 1994.

„Mig langaði alltaf að læra inn­an­húss­arki­tekt­úr og að læra það á Ítal­íu. Mig langaði ekki til Dan­merk­ur en hafði augastað á Ítal­íu. Ég fékk inni í góðum skóla þar og tek­in var ákvörðun um að ég færi út í þetta mikla nám og að dótt­ir mín yrði heima hjá for­eldr­um mín­um á meðan. Hún var þá fjög­urra ára að verða fimm. Ég kom heim til henn­ar alltaf þegar ég gat, á jól­un­um, um páska og yfir sum­arið. En í þá daga voru ekki tölv­ur eða sama aðgengi að sím­um. Svo við gerðum þau plön að ég myndi heyra í þeim á hverj­um sunnu­degi.“

Var ekki erfitt að lifa draum­inn en að sama skapi að fara út og skilja barnið eft­ir?

„Mig langaði að mennta mig meira og á þess­um tíma var ekki hægt að mennta sig í mínu fagi á Íslandi. Svo þetta var smá fönd­ur. Pabbi var al­gjör­lega á því að ég skyldi mennta mig á besta stað og að við þyrft­um ekki öll alltaf að vera með börn­in. Þetta væri grunn­ur­inn að minni framtíð og ég skyldi bara fara og láta drauma mína ræt­ast.“

Þar sem tím­arn­ir eru aðrir í dag þá ætti eng­inn að láta barneign­ir stoppa sig í að fara til út­landa í nám, að mati Sól­veig­ar.

„Ég var 25 ára þegar ég út­skrifaðist og hefði kannski getað frestað því að fara út þar til dótt­ir mín yrði eldri. En í dag eru mál­in öðru­vísi. Það er hægt að fara til út­landa með börn og fá leik­skóla og meiri stuðning en á þeim tíma sem ég fór út. Eins hefði um­hverfið verið öðru­vísi í Dan­mörku, en mig langaði ekki í skóla þar á þess­um tíma.“

Faðir henn­ar var viðstadd­ur fæðing­una

Hvað með barns­föður þinn? Varstu í sam­bandi við hann eða ást­fang­in af hon­um á þess­um tíma?

„Nei alls ekki. Við vor­um bæði ung. Hann var átján ára þegar ég kynnt­ist hon­um og bjó í Barcelona. Dótt­ir mín hef­ur aldrei hitt pabba sinn og aldrei verið í neinu sam­bandi við fjöl­skyldu hans. Við átt­um hana al­veg skuld­laust. Pabba og okk­ur öll­um þótti mik­il­vægt að hlut­irn­ir væru uppi á borðinu svo við höf­um alltaf talað op­in­skátt um þetta mál. Þegar Guðrún Andrea fædd­ist var pabbi viðstadd­ur fæðing­una og mamma beið frammi. Um leið og barnið kom í heim­inn lét hann senda skeyti á barns­föður minn sem hann þurfti að kvitta fyr­ir að fá til sín, þar sem til­kynnt var um fæðingu barns­ins og upp­lýs­ing­ar um hana. Það var gert svo hún gæti seinna leitað upp­runa síns og svo hún eða annað fólk fyndi aldrei neina skömm í tengsl­um við það hvernig hún varð til á sín­um tíma.“

Hvað viltu segja við kon­ur á staðnum sem þú varst á?

„Ég vil bara hvetja all­ar ung­ar kon­ur til að láta draum­inn sinn ræt­ast að prófa að búa er­lend­is og jafn­vel fara í nám þar. Það er góður grunn­ur sem nýt­ist manni inn í framtíðina. Upp­lif­un­in við að búa er­lend­is er ein­stök, maður verður sjálf­stæður og kynn­ist ann­arri menn­ingu. Við höf­um gert það sama fyr­ir Guðrúnu Andr­eu. Hún hef­ur fengið að ferðast og mennta sig á er­lendri grund. Hún var ein­mitt í Barcelona í tvö ár og bjó í götu þar sem húsið henn­ar sneri að húsi afa henn­ar. Hún lagði þó aldrei í að heim­sækja hann því eins og hún sér mál­in þá á hún eina mömmu, afa og ömmu og síðan fóst­ur­föður sem er góður vin­ur henn­ar. Hún fann ekki þörf­ina fyr­ir fleira fólk í kring­um sig og hef­ur ekki gert ennþá.

Dótt­ir mín er ein­stök og hin börn­in mín líka. Við gæt­um ekki verið stolt­ari af þeirri konu sem hún er í dag. Hún er rúm­lega þrítug að aldri og á eig­in­mann og tvö börn sjálf. Er í flottri vinnu og með góða mennt­un. Hún stend­ur sig mjög vel.“

Sér núna hvað hún var rosa­lega ung

Yngri dótt­ir Sól­veig­ar er á sama aldri í dag og þegar hún átti Guðrún Andr­eu.

„Hekla mín er svo lít­il að ég sé mig í öðru ljósi í gegn­um hana í dag. Ég horfi á hana og hugsa: Guð minn góður. Hvernig fór ég að þessu? Ég var varla far­in að ferðast með strætó sjálf á þess­um aldri. Auðvitað hefði ég viljað eign­ast Guðrúnu Andr­eu tíu árum seinna en þetta var yf­ir­stíg­an­legt og gekk allt sam­an upp. Þegar hún varð tólf ára bjó ég rétt hjá mömmu og pabba og hún ákvað að halda áfram að búa hjá þeim. Enda höfðum við alla tíð búið hjá þeim og hún hafði komið sér vel fyr­ir þar. Það var á þeim tíma sem ég kynnt­ist Hilmi mann­in­um mín­um. Hún til­kynnti hon­um um leið og þau kynnt­ust að hann yrði aldrei pabbi henn­ar en að þau gætu orðið bestu vin­ir sem þau eru jú ein­mitt í dag.“

Þær mæðgur eru góðar vin­kon­ur og Sól­veig er og verður alltaf mamm­an.

„Það er svo stutt á milli okk­ar að mér finnst ég alltaf ný­bú­in að fara í gegn­um hlut­ina þegar hún tekst á við þá. Ég reyni eins og all­ir aðrir for­eldr­ar að leiðbeina henni eins vel og ég get og auðvitað hlust­ar hún ekki alltaf en kem­ur svo stuttu seinna og seg­ir já, þú sagðir mér þetta.

Ég man samt ennþá dag­inn sem hún og mamma og pabbi sett­ust niður með mér og til­kynntu að nú væri kom­inn tími á hana út í tungu­mála­skóla. Hún var þá fimmtán ára og ég ófrísk að öðru barn­inu mínu og ég fékk nán­ast áfall. Ég hélt nú ekki. Mamma og pabbi stóðu vel með henni þá og bentu mér á að ég hefði fengið að fara út á þess­um tíma. Ég man að ég svaraði því snögg upp á lagið að ég hefði komið ófrísk heim! Pabbi svaraði því til að þau ætluðu að bjóða henni og þetta væri eitt­hvað sem all­ir ættu að hafa tæki­færi til að gera. Það var greini­legt að mitt ferðalag á þess­ar fjar­lægu slóðir voru ekki áfall fyr­ir pabba. Ég þver­tók fyr­ir þetta og hann hélt bara áfram að minna mig á að þetta hefði verið bless­un fyr­ir alla og það væri ekk­ert að ótt­ast.

Ég hélt ég myndi fara yfir um og kallaði á fund þar sem mamma og pabbi mættu, dótt­ir mín og vin­kona henn­ar og for­eldr­ar vin­kon­unn­ar. Ég fór yfir allt sem gæti farið úr­skeiðis. Talaði um kyn­líf og mik­il­vægi þess að nota varn­ir og allt það. Mamma og pabbi sem eru af gamla skól­an­um stóðu hjá og hugsuðu án efa að ég hefði tekið þetta aðeins of langt. Ferðin hjá stelp­un­um gekk svo bara glimr­andi vel og að sjálf­sögðu gerðist ekk­ert af því sem ég óttaðist.“

Mennt­un og reynsla lyk­il­atriði í vel­gengni

Þegar talið berst að vinn­unni henn­ar Sól­veig­ar seg­ir hún að mennt­un sín og reynsla sé al­gjört lyk­il­atriði í vel­gengni henn­ar í dag.

„Eins höfðu þessi fjög­ur ár á Ítal­íu mik­il áhrif á mig enda eru Ítal­ir al­veg dá­sam­leg­ir. Það eru all­ir vel­komn­ir þar og mik­il gest­risni í gangi. Þeir borða góðan mat og hafa gam­an af líf­inu. Ég var í Flórens í eitt ár og síðan í Mílanó í þrjú ár og það litaði aðeins reynslu mína af land­inu.

Mílanó er sem dæmi mik­il viðskipta­borg og þar eru all­ir að kepp­ast við að ná mark­miðum sín­um. Kon­ur ganga mennta­veg­inn og eru aðeins eldri þegar þær gifta sig. Það eru all­ir rosa­lega fínt klædd­ir í Mílanó og þó það væri steikj­andi hiti þá fór maður ekki á stutt­bux­um í skól­ann held­ur fal­lega klædd­ur ít­ölsk­um fatnaði.

Það er hátt til lofts á Ítal­íu og marmari út um allt. Mér þótti svo gam­an að vera þarna og borg­in er æðis­leg þó ég hefði alls ekki viljað vera þarna leng­ur. Það voru aðeins aðrir tím­ar þegar ég var þarna úti sem var al­veg ein­stakt líka að upp­lifa. Alþjóðleg­ar keðjur voru ekki komn­ar inn í landið í sama mæli og nú svo allt sem maður upp­lifði var ít­alskt.

Ég bjó á þess­um tíma með Kjart­ani Óskars­syni vini mín­um sem var einnig í hönn­un­ar­námi úti og okk­ur þótti ít­alsk­ur mat­ur al­veg æðis­leg­ur. Síðan langaði okk­ur að læra að drekka ít­ölsk vín sem við og gerðum en við kunn­um ekki að kaupa okk­ur vín og drukk­um vín­in sem feng­ust á eina evru úr fernu. Fag­ur­fræðin, mennt­un­in og gest­risn­in hef­ur áhrif á mig enn þá í dag.“

Málaði íbúðina í ein­um rík­is­lit

Það er nóg að gera hjá Sól­veigu í vinn­unni í dag þó hún sakni þess að vera ekki leng­ur að fljúga fyr­ir Icelanda­ir á sumr­in. Það hafi verið óskastaðan henn­ar hvað vinnu varðar því hún viti fátt skemmti­legra en að teikna, hanna og ferðast.

„Kór­ónu­veir­an er þó ekki alslæm og eru marg­ir að nýta sér tím­ann núna í end­ur­bæt­ur á hús­un­um sín­um. Við rek­um okk­ar heim­ili eins og fyr­ir­tæki og er alltaf nóg að gera hjá öll­um. Svo þegar veir­an skall á þá hægðist á öllu. Börn­in þurftu um tíma að halda sig frá íþrótt­um svo við nýtt­um tæki­færið hér heima um helg­ar og ákváðum að mála húsið öll sam­an. Það var mjög gam­an og bara al­veg ein­stök sam­vera. Ég ákvað að velja einn svona „rík­is­lit“ á allt, bæði loft og veggi.

Við höf­um ekki breytt miklu hér heima síðan við flutt­um inn og erum mjög ánægð með hús­eign­ina okk­ar. Eld­húsið er æðis­legt, opið og skemmti­legt. Við höf­um komið okk­ur nota­lega fyr­ir hér heima. Ég er með skrif­stof­una heima sem mér finnst al­veg hreint dá­sam­legt. Her­berg­in eru stór í hús­inu og gott pláss fyr­ir okk­ur öll, vini og vanda­menn.“

Eft­ir frá­fall föður síns hef­ur Sól­veig tekið við fjöl­skyldu­kefl­inu.

„Við vor­um vön að fara alltaf til mömmu og pabba á sunnu­dög­um í mat. Nú för­um við eft­ir öll­um regl­um í sam­fé­lag­inu en heim­ili mitt er orðið sú miðstöð sem hús for­eldra minna var hér áður fyrr.

Mér finnst það ein­stakt enda rek ég heim­ilið í ít­ölsk­um stíl. Ég er gest­ris­in og elska að fá fólk í mat. Mér finnst nota­legt að vera með mann­in­um mín­um og börn­um og svo ótrú­lega gam­an að hitt­ast öll reglu­lega ekki síst fyr­ir börn­in sem eign­ast dýr­mæt­ar ræt­ur og minn­ing­ar inn í framtíðina.“

Hvernig lýs­ir þú viðskipta­vin­um þínum í dag?

„Það er sem bet­ur fer bara allskon­ar fólk, bæði ungt fólk og aðeins eldra. Ég elska að koma inn á ný heim­ili og að kynn­ast fólki. Ég vil hlusta vel á þarf­ir heim­il­is­fólks­ins og reyna eins vel og ég get að verða við ósk­um þeirra. Fólkið sem ég vinn fyr­ir ræður ferðinni. Ég les í aðstæður og legg svo upp úr fal­legri hönn­un sem hent­ar öll­um á heim­il­inu. Styrk­leik­ar mín­ir sem arki­tekt eru þeir að ég er ákveðin og hrein­skil­in og það er mik­ill drif­kraft­ur í mér. Ég er mjög dug­leg að vinna og vinn stund­um fram á nótt. Ég er þessi mikli orku­bolti og mjög út­sjóna­söm líka. Ég hef alltaf elskað hönn­un og hef unnið lengi við fagið. Ég vann hjá Penn­an­um og síðan hjá arki­tekta­stofu áður en ég ákvað að stofna mitt eigið fyr­ir­tæki árið 2014.“

Er eng­in kven­rétt­inda­kona

Þó að Sól­veig sé hörkudug­leg kona þá er hún eng­in kven­rétt­inda­kona að eig­in sögn.

„Vin­kon­ur mín­ar kölluðu mig Solla (Solli) um tíma þegar ég bjó ein og var alltaf með pensil­inn í ann­arri hend­inni og bor­vél­ina í hinni. Það er ekki staðan í dag. Maður­inn minn má gera fullt af hlut­um hér heima. Ég vil sem dæmi sjá al­veg um þvott­inn á heim­il­inu og fær hann helst ekki að koma inn í þvotta­húsið. Ég er al­gjör dama og vil vera það. Það er mjög margt sem maður­inn minn ger­ir sem mig lang­ar ekki til að gera. Þó að heim­ilið geti oft verið eins og fyr­ir­tæki þar sem allt þarf að ganga upp og all­ir að gera eitt­hvað, þá eru nokkr­ir hlut­ir sem skipta mig meira máli en annað. Sem dæmi þá ætl­ast ég til þess að all­ir borði sam­an á kvöld­in. Það tek­ur ekki marg­ar mín­út­ur að setj­ast niður við borðið sam­an og ég hef gam­an af því að elda góðan og holl­an mat. Síðan finnst mér skipta máli að heim­ilið haldi vel utan um alla sem búa hérna og að það sé hægt að halda huggu­leg fjöl­skyldu­boð og mat­ar­boð fyr­ir vini. Síðan skipt­ir sam­bandið mitt við Hilmi mjög miklu máli. Ætli það megi ekki segja að ég hafi fengið nef fyr­ir góðum mönn­um í gegn­um pabba og að Hilm­ir falli al­gjör­lega inn í hug­mynd­ir mín­ar um hvernig góður maður eigi að vera. Við erum mjög sam­stiga í öllu og mikl­ir vin­ir og hann styður mig í öllu sem er mér ákaf­lega dýr­mætt. Enda hef­ur lífið kennt mér að það er ekki alltaf auðvelt en maður stíg­ur öld­una og tekst á við hindr­an­irn­ar þegar þær koma. En við ger­um það ekki ein.“