Klæðnaðurinn þarf að vera í takt við stöðu

Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri.
Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri. mbl.is/Kristinn Magnússon

Ásgeir Jóns­son seðlabanka­stjóri er fædd­ur og upp­al­inn í sveit þar sem lítið fór fyr­ir tísku og hönn­un. Það var ekki fyrr en hann fór í doktors­nám í Banda­ríkj­un­um sem hann fór að gefa tísk­unni gaum.

„Ég er einn af sex systkin­um og þegar ég var yngri gekk ég gjarn­an í föt­um af bróður mín­um og frænd­systkin­um. En mamma mín var samt sem áður dug­leg að sauma á okk­ur föt og prjóna peys­ur, vett­linga og húf­ur. Ég hefði ör­ugg­lega getað leikið í Álafossaug­lýs­ingu á þess­um tíma í sveit­inni. Ég sjálf­ur hug­leiddi hins veg­ar lítið hvernig ég var klædd­ur. Það var ekki í raun fyrr en ég hafði lokið há­skóla­námi í Banda­ríkj­un­um sem ég leiddi hug­ann að klæðaburði,“ seg­ir Ásgeir og bæt­ir við: 

„Þegar ég kom aft­ur til Íslands ætlaði ég að starfa inn­an há­skól­ans en var svo boðið starf sem aðal­hag­fræðing­ur Kaupþings árið 2003. Þá var ég 33 ára. Segja má að í því starfi hafi ég fyrst þurft að hugsa fyr­ir al­vöru hvernig ég vildi klæða mig fyr­ir vinn­una. Ég kunni á þess­um tíma varla að binda minn eig­in bind­is­hnút og var tísk­an í há­skól­un­um allt öðru­vísi en tísk­an í bönk­un­um,“ seg­ir hann. 

Ásgeir er mik­ill grein­andi í eðli sínu eins og hann seg­ir sjálf­ur frá.  

„Ég er með þannig heila að hann er sí­fellt í vinnu og læt­ur mig aldrei í friði. Þannig að sama hvert ég kem eða hvert ég fer þá er ég alltaf að greina hlut­ina eða lesa í þá – og velta fyr­ir mér or­sök og af­leiðingu. Stund­um kannski allt of mikið. Ég geri þetta einnig þegar kem­ur að fatnaði og tísku, en einnig tengt mataræði og hreyf­ingu. Þessi eig­in­leiki kem­ur sér vel fyr­ir mig í vinn­unni en leiðir til þess að ég kannski skora ekki hátt í nú­vit­und. Einnig er al­gengt umkvört­un­ar­efni hjá mín­um nán­ustu að ég sé ann­ars hug­ar.“

Grein­ing­ar­taktík Ásgeirs má þegar heyra á skil­grein­ingu hans á tísk­unni á milli deilda inn­an há­skól­ans.

„Ég hef séð það í er­lend­um rann­sókn­um að þeir kenn­ar­ar sem eru vel til fara fá hærri nem­enda­ein­kunn­ir en þeir sem eru það síður. Þú þarft að klæða þig upp á fyr­ir það hlut­verk að vera kenn­ari líkt og eig­in­lega öll önn­ur störf. En sá leik­bún­ing­ur get­ur þó verið mis­mun­andi á milli fagsviða. Kenn­ar­ar og nem­end­ur í heim­speki­deild eru til að mynda allt öðru­vísi til fara en þeir sem eru í fjár­mál­um og viðskipt­um. Vin­sælt út­lit á pró­fess­or­um í há­skóla er að vera í galla­bux­um og skyrtu. Peysu yfir skyrt­unni og síðan í dökk­um jakka yfir það.

Í fjár­mála­heim­in­um eru mjög stíf­ar – skrifaðar og óskrifaðar regl­ur um klæðaburð. Föt­in skipta máli. Ég tók strax ákvörðun um að vera óaðfinn­an­lega klædd­ur fyr­ir það hlut­verk sem ég var að taka að mér í nýju starfi sem aðal­hag­fræðing­ur Kaupþings. Ég fór í Boss-búðina þar sem ég átti eig­in­lega ekki jakka­föt fyr­ir og keypti mér þrenn föt til skipt­anna. Raun­ar eru vönduð jakka­föt mjög þægi­leg­ur vinnu­klæðnaður,“ seg­ir Ásgeir. 

Ásgeir er alinn upp í sveit og gekk oft í …
Ásgeir er al­inn upp í sveit og gekk oft í föt­um af bróður sín­um. mbl.is/​Krist­inn Magnús­son

Klæddi sig fal­lega til að sýna virðingu

Ásgeir seg­ir mikla hefð fyr­ir því að fólk klæði sig upp á hér á landi. Hér áður áttu all­ir spari­föt og klæddu sig upp á hátíðis­dög­um og sunnu­dög­um – jafn­vel þó ekki sé farið af bæ. Það var hluti af hátíðarstemm­ing­unni að klæða sig upp. Þetta sést vel af göml­um mynd­um sem sýna hátíðar­höld í til­efni af sjó­manna­deg­in­um, 1. maí eða 17. júní – þar er alþýðu- og erfiðis­fólk búið að klæða sig i sitt fín­asta púss til þess að fagna niður í bæ. Mér finnst þetta ákaf­lega fal­legt og að nú­tíma­fólk megi al­veg til­einka sér þetta viðhorf. Þegar þú klæðir þig upp fyr­ir eitt­hvert tæki­færi – ert þú að sýna virðingu; virðingu fyr­ir til­efn­inu og virðingu fyr­ir öðru fólki. Fjár­mála­heim­ur­inn er svipaður; ef þú vilt láta taka þig al­var­lega þá mæt­ir þú ekki á peys­unni í inni­skóm á fundi,“ seg­ir hann. 

Hef­urðu komið af stað tískutrendi sjálf­ur?

„Nei – því trúi ég varla. En mögu­lega var ég á und­an minni samtíð. Ég hef verið með skegg – allt frá því að ég var í próf­um í hag­fræði þá 22 ára að aldri. Það þekkt­ist ekki á þeim tíma – sér­stak­lega ekki í fjár­mála­heim­in­um að menn væru með skegg. Hvað þá svona ung­ir.“

Af hverju ertu með skegg?

„Það eru nokkr­ar ástæður fyr­ir því. Í fyrsta lagi er ég hepp­inn með skeg­grót. Í öðru lagi er ég með viðkvæma húð sem hent­ar ekki fyr­ir nauðrakst­ur. Svo finnst mér skeggið fara mér vel. Ég fékk lengi vel áskor­an­ir frá fólki – einkum frá fólki sem var einni eða tveim­ur kyn­slóðum eldra ég – að raka þetta af mér. Raun­ar hef­ur móðir mín aldrei sætt sig við að ég hafi skegg.“

Þegar Ásgeir varð seðlabanka­stjóri hug­leiddi hann vel og vand­lega hvernig hann ætlaði að klæða sig fyr­ir þá stöðu.

„Það skipti mig miklu máli að klæðnaður­inn væri í takt við þá stöðu sem ég hafði verð val­inn til þess að þjóna. Mér fannst ég þurfa að sýna þess­ari stöðu virðingu. Ég er yf­ir­maður bank­ans og föt­in mín þurfa að end­ur­spegla það. Þess vegna ákvað ég að vera alltaf með klút og að leyfa hon­um að vera lit­rík­ur. Það átti að sýna sjálf­stæði mitt í þessu embætti – að ég væri ekki hrædd­ur að standa út úr hópi annarra. Ég er einnig einn yngsti seðlabanka­stjór­inn sem skipaður hef­ur verið – og þess vegna vildi ég leggja áherslu á íhalds­semi með því að vera í vesti.

Al­mennt séð gild­ir sú regla að ef talað er um skyrtu, bindi og jakka sem þrenn­ingu – þá má aðeins eitt af þrem­ur vera áber­andi. Ef þú ert með áber­andi bindi – verður þú að vera með lát­lausa skyrtu og jakka. Skyrt­an get­ur verið áber­andi en þá þurfa jakka­föt­in og bindið að vera tónað niður. Þessi regla er góð svo menn breyt­ist ekki í ljósa­skilti.“

Hrif­inn af jarðlit­um

Hvaða lit­ir eru í upp­á­haldi?

„Ég er hrif­inn af nátt­úru­leg­um lit­um enda er ég úr sveit. Ég kann vel við viðar­brún­an og blá­an lit og geng aldrei með málm­hluti – skart­gripi eða úr. Slík­ir hlut­ir fara karl­mönn­um ekki vel að mín­um dómi – gefa til kynna hé­gómagirni.“

Hvað er besta tískuráðið sem þú hef­ur fengið?

„Ég hef fengið marg­ar ábend­ing­ar frá því að ég varð seðlabanka­stjóri. Nú síðast benti  Kristján Jó­hanns­son söngv­ari mér að það þýði ekki að vera í stutt­um sokk­um við jakka­föt­in. Að háir sokk­ar væru málið – þannig væru all­ir ít­alsk­ir „sign­ore“.

Ég er í sjálfu sér ekki svo meðvitaður um tísku. Það sem ég hef hugsað mjög ná­kvæm­lega er hvaða skila­boð hægt er að senda með klæðaburði. Síðan hef ég verið óhrædd­ur við hafa minn eig­in stíl – vafa­laust finnst þá ein­hverj­um að ég sé hallæris­leg­ur – eða mögu­lega of­látungs­leg­ur.“  

Hvað hef­urðu greint tengt mataræði?

„Ég hef fundið út að ég þoli illa mjólk og glút­en. Ég borða fisk og þar sem ég er al­inn upp á sauðfjár­búi þá borða ég mikið af lamba­kjöti. Ég er hrif­inn af lamba­spaghettí og steiki lambaham­borg­ara. Ég er ekki svo hrif­inn af kjúk­lingi því mér lík­ar ekki hvernig kjúk­ling­ar eru ald­ir í búr­um. Það sama má segja um svína­kjöt – það borða ég aldrei. Ég er því raun neydd­ur til þess að borða hollt.

Að sama skapi reyni ég að hlaupa svona 5-10 kíló­metra á hverj­um degi. Ég er í sjálfu sér ekki byggður eins og lang­hlaup­ari – það er of þungt í mér pundið. En þessi hlaup und­ir beru lofti halda mér í bæði lík­am­legu og and­legu jafn­vægi. Og ég þarf svo sann­ar­lega á því að halda í þessu starfi sem ég sinni. Það skipt­ir mig engu máli hvernig veður er – ég hleyp samt.“

Hvaða ráð áttu fyr­ir ungt fólk í land­inu?

„Eitt ráð sem ég get gefið varðandi klæðnað er gefa góðan gaum að því klæða sig upp í það hlut­verk sem maður hef­ur með hönd­um eða hef­ur þrá til þess að sinna. Til að mynda – ef þú hef­ur það sem mark­mið að verða yf­ir­maður á þínum vinnustað þá er það lyk­il­atriði að byrja strax að klæða sig og hegða í sam­ræmi við það hlut­verk. Það er nauðsyn að passa inn i það hlut­verk sem þú ætl­ar Þetta er þó vita­skuld aðeins einn þátt­ur af mörg­um – sem skipta máli. Þú get­ur aldrei klætt af þér skort á dugnaði eða hæfi­leik­um.“ 

Mik­il­vægt að læra að taka ábyrgð

Hvað um fjár­mál­in. Áttu gott ráð fyr­ir ungt fólk tengt pen­ing­um?

„Besta ráðið sem ég kann er að þú færð ekk­ert nema að vinna fyr­ir því. All­ir sem hafa kom­ist áfram í líf­inu leggja hart að sér.

Hvað varðar fjár­mál þá er gott að muna að tím­inn vinn­ur með okk­ur og pen­ing­un­um okk­ar líka. Því er mik­il­vægt að byrja að spara strax. Eins mæli ég með því að byrja að fjár­festa sem allra fyrst – ávöxt­un­in er gletti­lega fljót að safn­ast sam­an ef rétt er að staðið.

Það er hægt að starfa við alls kon­ar og að fjár­festa á markaði. Þannig skap­ast hvati til að fylgj­ast með markaðnum og þannig kynn­ist maður bet­ur því sem er að ger­ast í viðskipta­líf­inu. Það get­ur raun­ar verið mjög skemmti­legt að fjár­festa sjálf­ur. Þetta þurfa ekki að vera stór­ar upp­hæðir en all­ir ættu að læra að taka ábyrgð á sér þegar kem­ur að pen­ing­um og að læra að treysta á sjálf­an sig.

Að þessu sögðu þá vil ég hvetja alla til að láta ekki pen­inga stjórna sér. Held­ur velja sér starf sem þeir hafa áhuga á. Ef þú ert góður smiður þá býrðu ör­ugg­lega til meiri verðmæti og ert mun ham­ingju­sam­ari held­ur en að klæða þig upp á sem viðskipta­fræðing­ur og hafa ekki gam­an af því.“

mbl.is
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert

Spurt og svarað

húðlæknir á Húðlæknastöðinni svarar spurningum lesenda

sálfræðingur á Sálfræðistofunni Sálarlíf svarar spurningum lesenda

einstaklings- og fjölskylduráðgjafi svarar spurningum lesenda

endurskoðandi svarar spurningum lesenda

Klínískur félagsráðgjafi hjá Lausninni

ráðgjafi hjá Fyrsta skrefinu og umsjónarmaður Meðvirknipodcastsins

svarar spurningum um lögfræðileg mál

lýtalæknir svarar spurningum lesenda

fasteignasali svarar spurningum lesenda