Bandaríkin og Kína eiga nú í harðri deilu um fágætismálma, sem eru ómissandi fyrir framleiðslu á rafbílum, hergögnum og hátæknibúnaði. Kína takmarkaði nýverið útflutning á þessum málmum, sem svar við nýjum tollum sem Bandaríkin lögðu á kínverskar vörur.
Þetta hefur vakið áhyggjur í Bandaríkjunum, þar sem nær alfarið hefur verið treyst á innflutning frá Kína þegar kemur að þessum mikilvægu málmum. Í kjölfarið boðaði Donald Trump Bandaríkjaforseti rannsókn á aðgengi Bandaríkjanna að þessum málmum. Hann hvatti til þess að innlend framleiðsla og nýting náttúruauðlinda innanlands yrði styrkt til að draga úr því hversu háð landið er erlendum aðföngum.
Þessi stefna gæti skýrt áhuga Trumps á Grænlandi, þar sem talið er að umtalsverð auðlindasvæði með fágætismálmum sé að finna. Íslenska fyrirtækið Amaroq Minerals hefur verið virkt í leit að slíkum málmum á svæðinu. Auk þess hafa Bandaríkin sýnt áhuga á að tryggja aðgang að málmum í Úkraínu, sem einnig býr yfir verðmætum auðlindum, þó að viðræður þar hafi verið erfiðar.
Þessi þróun hefur haft áhrif á markaði, þar sem hlutabréf í fyrirtækjum sem tengjast framleiðslu og vinnslu fágætismálma hafa hækkað verulega. Sérfræðingar vara þó við að þessi stefna geti haft neikvæð áhrif til skemmri tíma, en mögulega styrkt stöðu Bandaríkjanna til lengri tíma litið.
Þróunin sýnir hversu viðkvæm alþjóðleg aðfangakeðja er fyrir pólitískum ákvörðunum – og að áhersla Trumps á sjálfbærni og eigin auðlindir kann að marka þáttaskil í því hvernig vestræn ríki skipuleggja öryggi aðfanga á næstu árum.
Ertu ekki með notendaaðgang? Fara í nýskráningu.
Aðgangur að þessari frétt í fullri lengd krefst áskriftar.
Til þess að lesa hana þarftu að skrá þig inn.
Þú ert innskráð(ur) sem ... en ert ekki með áskrift.
Aðgangur að þessari frétt í fullri lengd krefst áskriftar að Morgunblaðinu, rafræns aðgangs á borð við vikupassa eða séráskriftar að viðkomandi efnisflokki á mbl.is.